Η υπόθεση "Ηριάννα"

Ένα από τα θέματα της επικαιρότητας που απασχολεί την lgbt κοινότητα είναι το θέμα της "Ηριάννα". Είναι άλλη μια ακόμα υπόθεση που μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τις διαφορές μας, πέρα από την όποια "κοινή" μας, ίσως, σεξουαλική ταυτότητα ή τις κοινές μας διεκδικήσεις.

Ωστόσο το θέμα αυτό πέρνει διαφορετική διάσταση μέσα στην κοινότητα. Μετά τα γεγονότα του Athens Pride 2017, η λέξη αναρχικός και η ιδεολογία της αναρχίας έχει γίνει συνώνυμο όσων διαμαρτύρονται για την συμμετοχή των γκέι αστυνομικών στο Pride και όσων εκφράζουν μια διαφορετική άποψη για ένα πιο διεκδικητικό και πολιτικοποιημένο pride. 

Για το θέμα της "Ηριάννας" τοποθετηθηκαν σε προφίλ και σελίδες στο Facebook πάρα πολλά lgbt άτομα και ξεκίνησαν ξανά ατελείωτες διαδικτυακές διαμάχες μεταξύ των μεν και των δε. Μάλιστα αναδημοσιεύτηκαν οι απόψεις γκέι αστυνομικού ο οποίος φέρεται να έγραψε σε σχόλιο ότι, όπως και να έχει, "το να είσαι αναρχικός είναι βόμβα στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής και του Κράτους ως οργανωμένο σύστημα"! Η προσπάθεια αυτή της ποινικοποίησης της ιδεολογίας, άσχετα από την εκδήλωση παραβατικών συμπεριφορών, τρόμαξε, θύμησε άλλες εποχές και σίγουρα άναψε φωτιές στο ιντερνετικό μας διάλογο. Ωστόσο η άποψη αυτή δεν είναι μακριά από την άποψη που ξέφρασε μια εισαγγελέας σε δίκη με κατηγορούμενους για ληστεία:

«Είστε όμως και αναρχικοί, άρα ανήκετε στους Πυρήνες» 

Το προβληματικό κομμάτι της δικαιοσύνης είναι σαφές ότι απασχολεί την κοινότητά μας, σε μια εποχή που σε κάποια παραβατική συμπεριφορά τονίζεται πρώτα η σεξουαλική ταυτότητα του κατηγορούμενου εάν αυτή δεν είναι ετερόφυλη. Θυμηθείτε τις ειδήσεις με τίτλο "ομοφυλόφιλος παιδεραστής" κτλ. Υπονοείται έτσι ότι η παραβατική συμπεριφορά κάποιου εξαρτάται ή ακόμα και παρακινείται από την διαφορετική του σεξουαλική ταυτότητα τσουβαλιάζοντας έτσι σε παραβατική συμπεριφορά όλους όσους έχουν διαφορετική σεξουαλική ταυτότητα... Τα ακούσαμε άλλωστε ακόμα και μέσα στην Βουλή...

Για όλα τα παραπάνω και για έναν πιο συγκροτημένο διάλογο, αναδημοσιεύουμε το ιστορικό της υπόθεσης "Ηριάννα", όπως την κατέγραψε η Άννα Ψαρρά για την efsyn:

Η Αντιτρομοκρατική, μια ηχηρή αθώωση και το «εύρημα» του DNA

◾ Μάρτιο του 2011 η Ηριάννα κοιμάται στο σπίτι του Κωνσταντίνου και του (συγκάτοικου) Περικλή (και οι τρεις τότε ήταν φοιτητές και έχουν πλέον αποφοιτήσει). Κάνει έφοδο στο σπίτι η Αντιτρομοκρατική και προσάγει τον Κωνσταντίνο. Η Ηριάννα οικειοθελώς δίνει αμέσως δείγμα DNA. Ο Κωνσταντίνος παραπέμπεται λίγο αργότερα ως μέλος της ΣΠΦ, χωρίς απολύτως κανένα στοιχείο, λόγω φιλικής σχέσης με δύο μέλη των Πυρήνων.

◾ Τον Νοέμβριο του 2011 τα ΜΜΕ κάνουν συνεχείς αναφορές για μαφίες που δρουν στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου και για σειρά ληστειών σε βάρος φοιτητών. Μάλιστα μετά από ένα περιστατικό με πυροβολισμούς οι αστυνομικοί έκαναν έρευνα και βρήκαν σε κάποια κενά δωμάτια λοστούς, σφυριά, ποσότητα ναρκωτικών και κινητά τηλέφωνα. Συνέλαβαν τότε κάποιον αλλοδαπό, ενώ αναζητούσαν και δύο αγνώστους που, σύμφωνα με τους φοιτητές μάρτυρες, είχαν πυροβολήσει εναντίον τους.

◾ Λίγες ημέρες αργότερα ένας αγνώστων στοιχείων τεχνίτης (που δεν εμφανίστηκε ποτέ και πουθενά) είδε κάποιον άντρα να βγαίνει από ένα βαν και να κρύβει ένα κουτί με όπλα στην Πολυτεχνειούπολη.

◾ Στο μεταξύ, άγνωστο πώς και με τίνος εντολή, άρχισε να κατασκευάζεται ο «φάκελος» της Ηριάννας.

Δύο ολόκληρα χρόνια αργότερα η Ηριάννα συλλαμβάνεται διότι... ξαφνικά προέκυψε ταυτοποίηση του δικού της δείγματος DNA (από τους 16 δείκτες ήταν συμβατοί μόνο οι 7) σε έναν γεμιστήρα εκτός όπλου στο κουτί της Πολυτεχνειούπολης.

Γίνεται έρευνα στο σπίτι της, στο αυτοκίνητο, παντού, και δεν βρίσκεται το παραμικρό στοιχείο. Αφήνεται ελεύθερη με περιοριστικούς όρους, οι οποίοι αργότερα αίρονται. Μαζί της κατηγορείται πλέον και ο συγκάτοικος Περικλής.

Διερωτάται, σε αναλυτικά άρθρα του για την καφκική περιπέτεια της Ηριάννας («protagon.gr» και «Καθημερινή»), ο Αριστείδης Χατζής (αν. καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών): «Γιατί χρειάστηκε να περάσει όμως πάνω από ένας χρόνος (14 μήνες!) για την ταυτοποίηση του DNA; Δεν διάβασα στην απόφαση καμία πειστική απάντηση».

Σημειώνει ότι η κατηγορία είναι έωλη, ότι ακόμα και η αστυνομία ισχυρίστηκε πως το δείγμα ήταν ελάχιστο και δεν υπάρχει πλέον και συνεχίζει: «Το δείγμα δεν είναι πλήρες καθώς στην αντίδραση χρησιμοποιήθηκαν 174 pg, τη στιγμή που οι οδηγίες των κατασκευαστών των αντιδραστηρίων ορίζουν ως βέλτιστη τιμή τα 1.000 pg, ενώ τα χαμηλότερα όρια ευαισθησίας είναι της τάξης των 250 pg».

◾ Τον Δεκέμβριο του 2014 ολοκληρώνεται άλλη μία δίκη (τρία διαφορετικά βουλεύματα) κατηγορούμενων με τον 187 Α. Εκεί δικάζεται και ο Κωνσταντίνος. Με την αιτιολογημένη πρόταση του αείμνηστου εισαγγελέα Σωτήρη Μπάγια και με απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων αθωώνεται.

◾ Στο μεταξύ ενώ τα όπλα της Πολυτεχνειούπολης, σύμφωνα με τη συνοδευτική έκθεση της αστυνομίας, είναι καθαρά, λόγω του «ευρήματος» DNA της Ηριάννας και δεδομένου ότι η Ηριάννα ήταν σύντροφος του Κωνσταντίνου (άσχετα αν ο ίδιος αθωώθηκε) η Αντιτρομοκρατική και το εισαγγελικό βούλευμα αποφασίζουν ότι τα όπλα ανήκουν -πού αλλού;- στους Πυρήνες.

Εδώ έχουμε το παγκόσμιας πρωτοτυπίας φαινόμενο η Ηριάννα και ο Περικλής να κατηγορούνται για σχέση με ένα φερόμενο μέλος των Πυρήνων και για ένα αναξιόπιστο μερικό DNA και να καταδικάζονται σε 13 χρόνια κάθειρξη. Επιπλέον τα ορφανά όπλα της Πολυτεχνειούπολης «δωρίζονται» αυτομάτως στην οργάνωση ΣΠΦ.

Μικρή λεπτομέρεια: δεν υπάρχει όμως τίποτα που να συνδέει είτε τους δύο νέους είτε τα όπλα με την οργάνωση, εφόσον ο μοναδικός «συνδετικός» κρίκος, δηλαδή ο Κωνσταντίνος, έχει αθωωθεί αμετάκλητα.

Εύκολες και δύσκολες αναστολές ποινής

Διαδήλωση υπέρ της αποφυλάκισης της Ηριάννας και του Περικλή EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Το περιεχόμενο των αιτημάτων αναστολής καθορίζεται από πολύ συγκεκριμένα «προαπαιτούμενα», τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν γίνονται αποδεκτά. Για τον λόγο αυτό οι περισσότεροι δικαστές παρέχουν το δικαίωμα αναστολής απευθείας μετά την ανάγνωση της απόφασης.

Μια εύλογη επιπλέον «δυσκολία» είναι και το ότι το Πενταμελές Εφετείο Αναστολών γνωρίζει ότι πρωτόδικα το δικαστήριο το έχει απορρίψει. Ισως κι αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο εξαιρετικά σπάνια γίνεται δεκτό παρόμοιο αίτημα.

Το άρθρο 27 του Ν. 3904/2010 προβλέπει, προκειμένου να διαταχθεί αναστολή εκτέλεσης ποινής μέχρι τη δίκη σε δεύτερο βαθμό, ο αιτών να μην κρίνεται ως ιδιαίτερα επικίνδυνος, να μην υπάρχει εμφανής κίνδυνος υποτροπής, υποψία φυγής, βάσιμο εκτέλεσης αξιόποινων πράξεων.

Το δικαστήριο σε κάθε περίπτωση χορηγεί ανασταλτικό αποτέλεσμα ή αναστολή εκτελέσεως αν αιτιολογημένα κρίνει ότι η άμεση έκτιση ή συνέχιση έκτισης της ποινής θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον ίδιο ή για την οικογένειά του.

Σύμφωνα με τον σχολιασμό νομικών, «η απόδειξη της ανεπανόρθωτης βλάβης είναι ιδιαίτερα δύσκολη και άδικη για τον αιτούντα, γεγονός που αποδεικνύεται ευχερώς από την έως τώρα ελλιπή αιτιολόγηση των σχετικών απορριπτικών αποφάσεων επί αιτήσεων αναστολής, λόγω μη συνδρομής του στοιχείου της υπέρμετρης και ανεπανόρθωτης βλάβης».

Στην περίπτωση του Περικλή και της Ηριάννας είναι σαφές ήδη από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων ότι οι δύο νέοι δεν είχαν ούτε επικινδυνότητα ούτε κίνδυνο υποτροπής, πολλώ μάλλον όταν δεν βαρύνονται με κανένα αδίκημα -πλην της αστήρικτης «προσμέτρησής» τους στη ΣΠΦ. Είχαν και έχουν συγκεκριμένο τόπο διαμονής, ώς τη δίκη ζούσαν ελεύθεροι, δεν υπέπεσαν σε κανένα παράπτωμα και φυσικά ήταν παρόντες στη δίκη τους.

Κατά συνέπεια η αναστολή θα μπορούσε να τους χορηγηθεί αβίαστα. Οι δικαστές άλλωστε, γνωρίζοντας τη δυσκολία τής αποδοχής ή όχι του αιτήματος αναστολής από τα Πενταμελή Εφετεία που αποφασίζουν χωρίς να έχουν μελετήσει αναλυτικά τη δικογραφία και χωρίς να γνωρίζουν τους κατηγορούμενους, δίνουν απευθείας την αναστολή ποινής μόλις εκφωνήσουν την απόφαση.

Παραδείγματα

Ετσι βλέπουμε, για παράδειγμα, αναστολές ποινής σε βαριά εγκλήματα, ακόμα και σε ποινές κάθειρξης 20 και 25 χρόνων.

Μόνο για τα δομημένα ομόλογα δόθηκε αναστολή σε κατηγορούμενους που είχαν καταδικαστεί σε 35 χρόνια κάθειρξη («Εφ.Συν.» 10/6/2017).

Αποφεύγοντας να αναφερθούμε σε καταδίκες με ονοματεπώνυμα, μια και το πρόβλημα δεν είναι οι όποιοι εγκληματίες που απολαμβάνουν την αναστολή ποινής αλλά ο τρόπος που εφαρμόζεται το δίκαιο, μόνο τα τελευταία χρόνια δόθηκε άμεσα αναστολή σε συνεργούς ανθρωποκτονιών, καταδικασμένους για βαριά και σκοπούμενη σωματική βλάβη, κατηγορούμενους για κακοποίηση ανηλίκων, βιαστές, μέλη εγκληματικών οργανώσεων για διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών, μέλη οργανώσεων που διέπραξαν ληστείες, μέλη οργανώσεων που διακινούν λαθραία, καταδικασμένους για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, μαστροπούς, μέλη οργανώσεων που πουλάνε προστασία και εκβιασμούς (ειδικά οι ένστολοι παίρνουν πάντα αναστολές), μπράβους, μέλη ακροδεξιών μορφωμάτων που κακοποιούν μετανάστες, επίορκους υπαλλήλους και αιρετούς που έχουν πλουτίσει σε βάρος τους Δημοσίου και πρωτίστως σε επώνυμους καταχραστές δημόσιου χρήματος. Ολοι αυτοί περιμένουν ελεύθεροι τη δίκη τους σε δεύτερο βαθμό!

Ο 187 Α και η «βιομηχανία τρομοκρατών»

Αίθουσα του Εφετείου στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας EUROKINISSI/ΜΠΟΛΑΡΗ ΤΑΤΙΑΝΑ

Η Δικαιοσύνη απέκτησε το δικό της σχεδόν απαραβίαστο «άβατο», τον νόμο 187 Α. Πρόκειται για τον «τρομονόμο», που επέκτεινε τον νόμο 187 περί εγκληματικών οργανώσεων και με τον οποίο δικάστηκαν και δικάζονται από τη «17 Νοέμβρη» μέχρι το Noor One κι από την «εταιρεία δολοφόνων» μέχρι τη Χρυσή Αυγή.

Ο νόμος αυτός, σύμφωνα και με την άποψη του αειμνήστου εισαγγελέα Σ. Μπάγια, περιέχει αοριστία ως προς το τι σημαίνει βλάβη μιας χώρας και πώς προσδιορίζεται και φτάνει να κατηγορεί άτομα ή και ομάδες ατόμων ως τρομοκράτες.

Ο 187 Α είναι στην κυριολεξία και εκ του αποτελέσματος ο Νόμος που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα αποκλειστικά και μόνο για συγκεκριμένης ιδεολογίας κατηγορούμενους.

Δικάζονται με τις επιβαρυντικές περιστάσεις ακόμα και πλημμελήματα ή ατομικές ενέργειες που έχουν, υποτίθεται, στόχο να βοηθήσουν ακόμα και κάποια άγνωστη οργάνωση.

Μέχρι και σήμερα ακόμα και μεμονωμένα άτομα που έχουν διαπράξει ένα μικρό ή μεγάλο ποινικό αδίκημα ή συλλαμβάνονται απλώς ως ύποπτοι για παροχή βοήθειας σε κάποια οργάνωση παραπέμπονται με τον 187 Α λόγω «συνάφειας» της ιδεολογικής τους τοποθέτησης.

Είτε δηλώνουν ότι ανήκουν σε μια ένοπλη ομάδα που τοποθετεί εκρηκτικά και αποστέλλει τρομοδέματα, είτε διαπράττουν ληστείες τραπεζών, είτε είναι συγγενείς ή φίλοι των παραπάνω, είτε απλά κινούνται «ύποπτα» στα Εξάρχεια, δικάζονται «παραδοσιακά» πλέον με τον 187 Α.

Ακόμα όμως και ο συγκεκριμένος και προβληματικός νόμος έχει μία βασική και σαφή προϋπόθεση: την τέλεση αδικήματος, την εγκληματική πράξη. Χωρίς τέλεση αδικήματος δεν μπορεί να υπάρχει καταδίκη.

Η μέθοδος που μέχρι τώρα εφαρμόζεται είναι απλή. Οι πολλαπλές ανοιχτές δικογραφίες και κυρίως τα πολλά και αλληλοκαλυπτόμενα βουλεύματα βασίζονται στο «αξίωμα» ότι αν κάποιος διαπράξει οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα κι έχει συγκεκριμένη ιδεολογία, τότε ανήκει αυτομάτως σε τρομοκρατική οργάνωση.

Αν από μία δικογραφία ή ένα βούλευμα δεν προκύψει ένταξη, τότε πάμε στο επόμενο.

Στην περίπτωση όμως της Ηριάννας και του Περικλή δεν υπάρχει καν αδίκημα, δεν υπάρχει ούτε πλημμέλημα και εξαιτίας μιας φιλικής σχέσης με τρίτο άτομο, που έχει πλήρως αθωωθεί, φορτώνονται στην πλάτη τους την οργάνωση ΣΠΦ και τις πράξεις που έχουν τελέσει τα καταδικασμένα γι’ αυτές μέλη της. Η ακρότητα αυτή δεν προβλέπεται ούτε από τον νόμο!

Με την αυθαίρετη τοποθέτηση κάθε «υπόπτου» στη ΣΠΦ, που είναι και η πιο... πρόσφορη οργάνωση, δένονται χειροπόδαρα οι Ηριάννες και οι Περικλήδες.

Αναρχικός άρα Πυρήνας!

Αλλωστε το είχε πει άθελά της ή και ηθελημένα μια εισαγγελέας σε δίκη με κατηγορούμενους για ληστεία: «Είστε όμως και αναρχικοί, άρα ανήκετε στους Πυρήνες».

Κατόπιν αυτού η ποινή τους περίπου διπλασιάστηκε με τις επιβαρυντικές διατάξεις του 187 Α.

Ακόμα όμως και ο αντιτρομοκρατικός νόμος ορίζει πολλές προϋποθέσεις πριν φτάσει να κατηγορηθεί κάποιος για έγκλημα του άρθρου 187 Α.

Ο Αρειος Πάγος έκρινε σε απόφασή του (660/2013) ότι δράσεις ατόμων που σχετίζονται με τον αναρχικό χώρο δεν κρίνονται ως τρομοκρατικές. Αποφάσισε για έναν κατηγορούμενο να μη γίνει δεκτή τέτοια κατηγορία διότι δεν προέκυψαν αποχρώσες ενδείξεις:

«Ενώ υπάρχουν οι ενδείξεις ότι ανήκει μεν στον ευρύτερο αναρχικό-αντιεξουσιαστικό χώρο, δεν προκύπτει ενεργός συμμετοχή του στην οργάνωση, με παρουσία στους χώρους εναπόθεσης-φύλαξης όπλων και εκρηκτικών και δράση στους χώρους αυτούς».

Τελικά εκείνος παραπέμφθηκε για παράνομη κατοχή όπλου και κατοχή ναρκωτικής ουσίας για δική του αποκλειστική χρήση.

Ο Αρειος Πάγος διέταξε μάλιστα «τη διαγραφή του από τον τηρούμενο, στην ως άνω Αρχή (εννοεί την Αντιτρομοκρατική), κατάλογο προσώπων σχετιζομένων με την τρομοκρατία».

** Ζητήσαμε ένα σχόλιο από τον επίτιμο εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Β. Μαρκή, ο οποίος μας επισήμανε αρχικά την αίσθησή του ότι πολλές φορές οι δικαστές επηρεάζονται αρνητικά όταν τους ασκούνται υπερβολικές πιέσεις από οποιονδήποτε εξωγενή παράγοντα και ότι αυτό είναι μία σοβαρή παράμετρος που πρέπει να ληφθεί από όλους υπόψη. Ο ίδιος ωστόσο συμπλήρωσε: «Μακάρι το Εφετείο να εκτιμήσει με ψυχραιμία και σοβαρότητα όλα τα στοιχεία και να καταλήξει σε μια πειστική και ορθή απόφαση».

✒ Προσβάλλεται έντονα το τεκμήριο της αθωότητας

Toυ Αλέξη Αναγνωστάκη*

H συνεχιζόμενη άρνηση αναστολής της πρωτοβάθμιας ποινής υπό το φως των συγκεκριμένων περιστάσεων προσβάλλει έντονα το τεκμήριο της αθωότητας. Καθιερωμένης Αρχής του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού. Οδηγεί σε ανεπίτρεπτη προκαταβολή ποινής ενός αθώου ανθρώπου. Πριν η υπόθεσή της κριθεί οριστικά από το Εφετείο.

*Ποινικολόγου, Μέλους του Δ.Σ της Ενωσης Ευρωπαίων Ποινικολόγων

 

 

Αποδοχή
Χρησιμοποιώντας τη σελίδα αυτή, συναινείτε στη χρήση cookies. Περισσότερα...