Cross-dressers: Μία performance αρρενωπότητας;

Ας ξεκινήσουμε απ'τον ορισμό. Οι cross-dressers είναι αυτές/οί που ντύνονται και φέρονται όπως στερεοτυπικά ντύνονται και φέρονται οι εκπρόσωποι του αντίθετου φύλου από αυτό που οι ίδιες/οι είναι. Ανάλογα τις συνθήκες υπό τις οποίες κάποια/ος ντύνεται “αντρικά” ή γυναικεία είναι και ο ρατσισμός που δέχεται, ειδικά σε κοινωνίες, όπως η δική μας, που η διχοτόμηση των φύλων είναι αρκετά αυστηρή.

Ειδικά στις περιπτώσεις των αντρών, που η “θηλυκοποίησή” τους αποτελεί άρνηση της κυρίαρχης τάξης των πραγμάτων, δηλαδή της αρρενωπότητας, η επιθυμία για cross-dressing πολλές φορές γίνεται αντικείμενο ενοχής και κρατιέται σαν εφτασφράγιστο μυστικό. Στις περιπτώσεις των γυναικών, η “αρρενωποίησή” τους δεν είναι τόσο κατακριτέα μεν, αλλά εξαρτάται αυτό από τον τρόπο που γίνεται και με τη συμπεριφορά που ακολουθείται από το άτομο.

Οι άντρες συνήθως επιδίδονται σε cross-dressing, ιστορικά τουλάχιστον, για λόγους σεξουαλικού ερεθισμού. Οι πιο σύγχρονες πεποιθήσεις θεωρούν το cross-dressing έναν τρόπο για να εξρευνήσει κανείς ένα άλλο κομμάτι του εαυτού του, έναν τρόπο για να έρθει σε επαφή κανείς με τη “θηλυκή” του πλευρά, ξεφεύγοντας έτσι για λίγο από τις επιταγές του φύλου του. Αυτό δε σημαίνει ότι οι cross-dressers είναι transgendered. Μπορεί και νά'ναι, αλλά συνήθως δεν είναι.

Το γυναικείο cross-dressing δε δείχνει ότι υπάρχουν λόγοι σεξουαλικού ερεθισμού, αλλά κυρίως λόγοι μεγαλύτερης άνεσης σε παραδοσιακά “αντρικά” ρούχα. Σε έρευνες που έχουν γίνει, γυναίκες που ντύνονται “αντρικά” και συχνά τις μπερδεύουν με άντρες, έχουν δηλώσει ότι το κάνουν επειδή τους προσφέρει μια αίσθηση ελευθερίας και ταιριάζει περισσότερο με τον τρόπο ζωής τους. Οι περισσότερες από αυτές ήταν λεσβίες, οπότε θεωρητικά έστω είναι μέλη μιας κοινότητας πιο ανοιχτής και λιγότερο αυστηρής στα θέματα των προσδοκιών από το κάθε φύλο.

Επίσης ιστορικά, οι γυναίκες που επέλεξαν μία cross-dressing συμπεριφορά συνήθως το έκαναν με κάποιο σκοπό, για να τους επιτραπεί να υπερβούν τα όρια του φύλου τους, που μέχρι πρότεινος ήταν πολύ πιο περιοριστικά από ότι είναι σήμερα. Ας γνωρίσουμε τώρα, μερικές διάσημες cross-dressers κι ας απενοχοποιήσουμε με τη σειρά μας αυτά που αντιτίθενται στα στερεότυπα του φύλου μας, έχουμε την καλύτερη βάση γι'αυτό άλλωστε. Ποια στερεοτυπική γυναίκα γουστάρει άλλες γυναίκες; Γιατί να αποδεχόμαστε αυτή τη διαφορετικότητα και όχι μια άλλη;

Η Gladys Bentley (1907-1960) ήταν μια μαύρη Αμερικανίδα performer που τραγουδούσε μπλουζ και συχνά εμφανιζόταν στη σκηνή ντυμένη αντρικά και πρόβαλε τη...λεσβιοσύνη της σχεδόν προκλητικά, πόσο μάλλον για την εποχή που εκείνη έζησε. Η Bentley ήταν ένα χοντρούλικο αγοροκόριτσο που ήθελε κοριτσάκια κι οι γονείς της έσπευσαν να της βρουν βοήθεια για να το ξεπεράσει κι έτσι τους άφησε στα 16 της για να πάει στη Νέα Υόρκη. Το '50 μαζεύτηκε, “σταμάτησε” να είναι λεσβία, αναθεώρησε τη ζωή της ολόκληρη λέγοντας ότι ήταν δυστυχισμένη και μπερδεμένη μέχρι τότε και προσπάθησε να σώσει την καριέρα της σε μια Αμερική που στο κλίμα του Μακαρθισμού γινόταν ολοένα και πιο συντηρητική.

Η Sarah Bernhardt (1844-1923), η πιο διάσημη ηθοποιός της εποχής της (αλλά και γλύπτρια, ζωγράφος και συγγραφέας), η οποία είχε χαρακτηριστεί και ως “η
μητέρα όλων των ντίβα” (“the mother of all divas”) σκανδάλιζε και σόκαρε το Παρίσι φορώντας παντελόνια, αναλαμβάνοντας αντρικούς ρόλους σε παραστάσεις που ανέβαζε η ίδια κι έχοντας μια πλουσιότατη ερωτική ζωή που συμπεριλάμβανε άλλες γυναίκες. Ήταν φίλη του Oscar Wilde, αλλά πιο διακριτική για από ότι αυτός για τις σχέσεις της με το ίδιο φύλο. Μια γυναίκα αδιανόητα δυναμική που παρέμεινε στο σανίδι, ακόμα κι όταν έχασε το ένα της πόδι, παίζοντας πια από μια αναπηρική καρέκλα.

Η Rosa Bonheur (1822-1899) ήταν η πιο δημοφιλής καλλιτέχνιδα της Γαλλίας του 19ου αιώνα και ειδικευόταν στη ζωγραφική απεικόνιση ζώων (το στερεότυπο της ζωόφιλης λεσβίας καλά κρατεί). Εκείνη ακολούθησε μια άλλη τακτική για το cross-dressing της. Πήρε επίσημη άδεια από την κυβέρνηση για να επιδίδεται σε αυτό ώστε να είναι πιο ασφαλής όταν δούλευε σε επικίνδυνα περιβάλλοντα, όπως τα σφαγεία. Και έκοψε και τα μαλλιά της. Βέβαια, σε κοινωνικές εκδηλώσεις εμφανιζόταν με φορέματα, γιατί ήξερε ότι μόνο έτσι μπορούσε να προωθήσει την καριέρα της. Είχε δύο σχέσεις μακροχρόνιες στη ζωή της και οι δυό με γυναίκες, λιγότερο ή περισσότερα κρυφά.

Η Charlotte Charke (1713-1760) ήταν μια ηθοποιός και συγγραφέας γνωστή για τους αντρικούς ρόλους που αναλάμβανε στη σκηνή. Αλλά κι εκτός σκηνής, έκανε ό,τι “αντρική” δουλειά θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Μετά από δύο γάμους κι ένα παιδί γνώρισε την κυρία Brown, όπως είναι γνωστή. Έζησαν μαζί και ταξίδεψαν μαζί σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής της. Το ποια ήταν η φύση της σχέσης τους βέβαια δεν ήταν ποτέ ξεκάθαρο.

Η Charlotte Cushman (1816-1876) ήταν άλλη μια διάσημη ηθοποιός, επιτυχμένη και στην Αμερική αλλά και στη Μεγάλη Βρετανία. Σαν παιδί ήταν ένα αγοροκόριτσο γεμάτο ενέργεια και περιέργεια που άφησε το σχολείο νωρίς. Κι αυτή επίσης αναλάμβανε “αντρικούς” ρόλους κι είχε μάλιστα υποδυθεί και τον Ρωμαίο στο “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” του Σαίξπηρ. Ένας από τους αρκετούς ρόλους που έφεραν γράμματα θαυμαστριών τους λέγοντας πόση συγκίνηση τους είχε προκαλέσει να τη βλέπουν ντυμένη σαν άντρα να κάνει έρωτα σε μία γυναίκα (χμμ...). Κάπως έτσι το είδε μάλλον και η συγγραφέας Matilda Hays που για ένα διάστημα κυκλοφορούσαν επίσημα σαν ζευγάρι. Μέχρι που η Cushman την άφησε για τη γλύπτρια Harriet Hosmer αλλά μετά ξαναγύρισε, αλλά τα πράγματα δεν ήταν τα ίδια και τελικά ο χωρισμός τους ήταν πολύ άσχημος (της έδωσε και διατροφή!). Η Cushman χρησιμοποίησε τη φήμη της και την περιουσία που απέκτησε για να προωθήσει άλλες γυναίκες καλλιτέχνιδες, μεταξύ τους και η ερωμένη της ζωγράφο Emma Stebbins με την οποία έμεινε μέχρι το θάνατό της, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν άλλες γυναίκες στο ενδιάμεσο...Σας ακούγονται κάπως οικεία όλα αυτά;

Η Catalina de Erauso (ca 1592-ca 1650) έφυγε από το μοναστήρι που ζούσε και πήγε και έζησε σαν στρατιώτης στις Ισπανικές αποικίες στη Νέα Γη. Ήταν άφοβη πολεμίστρια, έπινε, τζόγαρε, είχε γυναίκες κι είχε κατηγορηθεί και για φόνο. Τότε αποκάλυψε το πραγματικό της φύλο κι έτσι κάπως γλίτωσε. Σάλος προκλήθηκε βέβαια, πράγμα που και την έκανε διάσημη στην Ισπανία, όπου γύρισε και ζήτησε (και πήρε) στρατιωτική σύνταξη. Τότε ήταν που πήγε και μέχρι τη Ρώμη, όπου τη δέχτηκε ο Πάπας που όταν του είπε για τα στρατιωτικά κατορθώματά της και την παρθενία της, της έδωσε άδεια να συνεχίσει να ντύνεται σαν άντρας. Βέβαια δεν της άρεσε όλη αυτή η προσοχή που πλέον είχε, οπότε γύρισε στο Μεξικό, πάλι ως άντρας όπου και τελείωσε η ζωή της.

Η Greta Garbo (1905-1990) ίσως νά'ναι και η μόνη πραγματικά γνωστή μέχρι και σήμερα. Ήταν εξαιρετική ηθοποιός, ήταν ένα ανδρόγυνο σύμβολο του σεξ, ήταν ένα πλάσμα μυστήριο πάνω από όλα, που συχνά πυκνά εμφανιζόταν ντυμένη σαν άντρας και προκαλούσε άντρες και γυναίκες (και είχε σχέσεις και με τους δύο όπως είναι γνωστό).

Η Della Grace (b. 1957) είναι μια φωτογράφος που αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος του έργου της στη διερεύνηση της performance του φύλου, ιδιαίτερα της αρρενωπότητας όπως εμφανίζεται στις λεσβίες. Γεννήθηκε γυναίκα, και η ταυτότητά της ήταν υπό μόνιμη ανακατασκευή, από λεσβία trans άντρας και από trans άντρας πλέον ζει σαν intersexed, δηλαδή με σωματικά στοιχεία και των δύο φύλων. Αν και στις φωτογραφίες της έχει ασχοληθεί πολύ και με το sex και ιδιαίτερα τις BDSM πρακτικές, η βάση της παραμένει το φύλο. Δηλώνει Τρομοκράτης του Φύλου και συνεχίζει να προκαλεί.

Η Joan of Arc (1412-1431) ήταν μια νεαρή Γαλλίδα χωριάτισα με οράματα αγίων που έγινε μια σημαντικότατη στρατιωτική αρχηγός στον αγώνα κατά των Άγγλων, ντυμένη σαν άντρας ,και με την ευλογία ουσιαστικά του Πρίγκιπα Κάρολου. Η Ιερά Εξέταση όμως την καταδίκασε σε θάνατο για αυτή της την πράξη, αλλά η Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία την ανακήρυξε σε αγία περίπου 500 χρόνια αργότερα. Το αν ντυνόταν σαν άντρας για να γίνεται πιο αποδεκτή από τους άλλους άντρες ή επειδή ήταν transgender και το ποια ήταν η σεξουαλικότητά της είναι όλα άγνωστα, αλλά αξιοσημείωτη είναι η προβολή της παρθενίας της ως μεγάλη της αρετή.

Η Frida Kahlo (1907-1954) η προκλητική αμφιφυλόφιλη Μεξικάνα καλλιτέχνιδα, χρησιμοποιούσε το cross-dressing πολύ συνειδητά ως τρόπο προβολής δύναμης και ανεξαρτησίας. Ήταν άλλωστε μια φοβερά έντονη προσωπικότητα και τόσο το έργο της όσο και η ζωή της την έχουν καταστήσει ως μία από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες του αιώνα Είχε έντονη ερωτική ζωή, η οποία περιλάμβανε ανοιχτά και γυναίκες κι αυτό διαφαίνεται και στη δουλειά της.

Η George Sand (1804-1876) ήταν μια διάσημη αμφιφυλόφιλη συγγραφέας με σήμα κατατεθέν τα αντρικά της ρούχα, το μόνιμο πούρο στο χέρι, τις 80 νουβέλες τις, τα 20 θεατρικά της και τα διάφορα πολιτικά της κείμενα. Η όλη της στάση ήταν μια πολιτική αντίδραση στη θέση των γυναικών κατά τον 19ο αιώνα στη Γαλλική κοινωνία. Σε ένα έργο της τη Lélia, με την οποία ταυτίστηκε αργότερα, ήταν μια γυναίκα που έχασε το σεβασμό της για τους άντρες, την αγάπη και το Θεό επειδή αρνιόταν να αγαπήσει έναν άντρα με τον τρόπο που αυτό επιβαλόταν στην εποχή της. Η Sand αν κι είχε πολλές επιτυχίες στους άντρες, ήταν απόμακρη από αυτούς. Υπάρχουν γράμματά της όμως που την δείχνουν ιδιαίτερα κοντά στη Παριζιάνα ηθοποιό Marie Dorval, “τη μοναδική αληθινή αγάπη της ζωής της”.

Η Big Mama Thornton (1926-1984) ήταν μια φοβερά δυναμική μουσικός, που έδωσε το δικό της στίγμα στη rhythm-and-blues (R 'n B) και ενέπνευσε με τη φωνή της και τους στίχους της ακόμα και πολύ γνωστούς καλλιτέχνες της εποχής όπως ο Elvis Presley και η Janis Joplin. Από μικρή εμφάνισε ταλέντο και παρόλη τη...βαριά κατασκευή της, κατάφερνε άμεσα να κερδίζει τις καλύτερες εντυπώσεις. Σιγά σιγά στις εμφανίσεις της, ήταν διάσημη για τη σκηνική της παρουσία έτσι κι αλλιώς, άρχισε να αγνοεί τις συστάσεις των μανατζέρ της για γυναικεία ρούχα και να εμφανίζετι με αντρικά σακάκια και άλλα “μη θηλυκά” ενδύματα. Η ζωή της ήταν άστατη, περιφερόταν και έπινε ασταμάτητα και φημολογείται ότι είχε σχέσεις με γυναίκες, αν και δεν είχε προκαλέσει ποτέ περί αυτού.

Kat Q

Αποδοχή
Χρησιμοποιώντας τη σελίδα αυτή, συναινείτε στη χρήση cookies. Περισσότερα...