Σχετικά με την υπόθεση του Ζακ Κωστόπουλου, και τη χρησιμότητα της ΑΝΑΦΟΡΑΣ στο ΣΥΝΗΓΟΡΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ.
Επειδή η αντίληψη για τον τρόπο δράσης του Συνηγόρου μέχρι στιγμής είναι παγιωμένη, πρέπει να ειπωθούν κάποια πράγματα για το "Μηχανισμό", που είναι άλλο πράγμα από τη γενική διαμεσολαβητική αρμοδιότητα του ΣτΠ, πράγματα που μπορεί να μην είναι γνωστά.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο Συνήγορος του Πολίτη ενεργεί ως Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στα σώματα ασφαλείας, "επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον δικαστηρίων, δικαστικών ή εισαγγελικών αρχών, έως τη διεξαγωγή της πρώτης συζήτησης στο ακροατήριο ή την άσκηση ποινικής δίωξης ή έως ότου το αρμόδιο δικαστήριο ή η αρμόδια δικαστική αρχή αποφανθεί επί αιτήσεως παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας" (αυτό είναι επειδή λειτουργεί ως Εθνικός Μηχανισμός, ενώ ας πούμε, με τη γενική του αρμοδιότητα ως Ombudsman, αν επιληφθεί εισαγγελέας ο Συνήγορος δεν μπορεί ν' ασχοληθεί πια).
Εχει ως καθήκον και αρμοδιότητα την ενδελεχή διερεύνηση και την πρόσκληση για καταλογισμό ευθυνών, με τη σύνταξη πορισμάτων, σε παρανομούντες και αυθαιρετούντες ενστόλους των σωμάτων ασφαλείας η σωφρονιστικούς υπαλλήλους.
Ειδικότερα επιλαμβάνεται καταγγελιών σε βάρος ενστόλων για:
- Βασανιστήρια και άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
- Παράνομες εκ προθέσεως προσβολές κατά της ζωής η σωματικής ακεραιότητας ,η υγείας η προσωπικής η γενετήσιας ελευθερίας.
- Παράνομη χρήση πυροβόλου όπλου.
- Παράνομη και ρατσιστική συμπεριφορά.
Οι καταγγελίες για αυθαιρεσίες ενστόλων υποβάλλονται "από τους θιγόμενους" στον "Συνήγορο του Πολίτη" επωνύμως και γραπτώς η μέσω πληρεξούσιου προσώπου, ενώ η Ανεξάρτητη Αρχή μπορεί να επιλαμβάνεται ΚΑΙ αυτεπαγγέλτως και σε περιστατικά αστυνομικής αυθαιρεσίας που αναφέρονται σε δημοσιεύματα του Τύπου η τηλεοπτικές εκπομπές.
Οι οργανώσεις γίνεται παγίως δεκτό ότι μπορούν να καταγγέλλουν και μάλιστα, σε περίπτωση που υπάρχει μαζική κινητοποίηση και μαζικό αίτημα προς το Μηχανισμό ν' ασχοληθεί σοβαρά, είναι ιδιαίτερα πιθανό να το κάνει με τον τρόπο που θα 'πρεπε να το κάνει.
Τα πορίσματα που συντάσσει ο "Συνήγορος του Πολίτη "σε βάρος επίορκων ενστόλων αποστέλλονται στις αρμόδιες αρχές ασφαλείας ώστε να προχωρούν στις ενδεδειγμένες ενέργειες.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, ως ανεξάρτητη αρχή, έχει παράλληλα τη δυνατότητα να ζητά από τις δημόσιες υπηρεσίες κάθε πληροφορία, έγγραφο ή άλλο στοιχείο για την υπό αναφορά υπόθεση, να εξετάζει πρόσωπα, να ενεργεί αυτοψία και να παραγγέλλει πραγματογνωμοσύνη, κατά δε την εξέταση εγγράφων και άλλων στοιχείων, που βρίσκονται στη διάθεση δημοσίων υπηρεσιών, δεν μπορεί να αντιταχθεί ο χαρακτηρισμός τους ως απορρήτων (εκτός εάν αφορούν την εθνική άμυνα, την κρατική ασφάλεια και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας), ενώ όλες οι δημόσιες υπηρεσίες οφείλουν να διευκολύνουν με κάθε τρόπο την έρευνα –η δε μη συνεργασία αποτελεί ποινικό αδίκημα που πρέπει να αναφέρεται από τον Συνήγορο του Πολίτη στον Εισαγγελέα και να τιμωρείται σύμφωνα με το Νόμο.
Τα πορίσματα αυτά του Μηχανισμού δεν είναι δεσμευτικά. Παρ' όλα αυτά, η δυνατότητά του να συλλέξει αποδεικτικό υλικό (που θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στην πολιτική αγωγή) και να εκφέρει πόρισμα για την ευθύνη των αστυνομικών οργάνων που έχει κύρος, θα το κάνει ιδιαίτερα δύσκολο σε όποιον θέλει να θάψει τις ευθύνες αυτές να το πετύχει.
Το μόνο σίγουρο είναι πως σε ένα "τοπίο" που δεν βλέπει καν το λόγο, επί ένα μήνα ήδη, ν' ανοίξει δικογραφία σε βάρος των αστυνομικών στα χέρια των οποίων χάθηκε ο Ζακ, για πράξεις των οποίων γίναμε όλ@ μάρτυρες, η αξιοποίηση αυτής της θεσμικής δυνατότητας και η "από κοντά" παρακολούθηση της εξέλιξής της, είναι μάλλον ότι ουσιαστικότερο μπορεί κανείς να κάνει προς την κατεύθυνση της ανάδειξης ευθυνών και της λογοδοσίας όλων των υπευθύνων.
Σε περίπτωση που ο "Εθνικός Μηχανισμός" δεν σταθεί στο ύψος της ευθύνης που έχει αναλάβει, θα είναι κι αυτό μια ιδιαίτερα χρήσιμη διαπίστωση, καθώς θα μπορεί βάσιμα η κοινωνία των πολιτών να διαμαρτυρηθεί, να αναφερθεί η αποτυχία αυτή στα υπερεθνικά όργανα από πληθώρα οργανώσεων, και να ζητηθεί να παρέμβουν ώστε να αφαιρεθεί αυτή η λειτουργία από το ΣτΠ και να δημιουργηθεί εξ αρχής κατάλληλος φορέας που θα είναι πραγματικά χρήσιμος και σε θέση ν' αντιμετωπίσει τέτοιες προκλήσεις, προστατεύοντας τα δικαιώματα αποτελεσματικά και στη πράξη.
Έτσι, οργανώσεις και συλλογικότητες αποφάσισαν χθες να στραφούν στο αρμόδιο όργανο της Πολιτείας που είναι επιφορτισμένο με το καθήκον να διερευνά την αστυνομική αυθαιρεσία, απαιτώντας πραγματική διερεύνηση, ορθή απόδοση ευθυνών, λογοδοσία, και εν τέλει την -καθοριστική- συμβολή του προκειμένου ν' αποδοθεί δικαιοσύνη.
Η Αναφορά που κατατέθηκε στις 18/10, είναι ανοιχτή, σε συνυπογραφές και στη διάθεση στενής παρακολούθησης της ενεργοποίησης του Θεσμού Διερεύνησης Αστυνομικής Αυθαιρεσίας επί της αναφοράς / των αναφορών, έτσι ώστε να μην κοστίσει στις οργανώσεις που θέλουν να συμβάλλουν.
Συνεχίζουμε και καλούμε σε στήριξη αυτής την ενέργειας.
ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΑ ΖΑΚ