Δε μπορώ να ακούω, πόσο μάλλον από γυναίκες, ότι ο φεμινισμός είναι ξεπερασμένος. Έχει παραποιηθεί, παρανοηθεί, καταχραστεί αυτή η λέξη όσο λίγες. Ξεπερασμένος γιατί; Επειδή νιώθουμε ισότιμες; Κι άμα νιώθουμε ισότιμες σημαίνει ότι μας φέρονται σαν να είμαστε ισότιμες; Ότι φερόμαστε στον εαυτό μας σαν να είμαστε ισότιμες;
Η αγορά εργασίας είναι ακόμα διχοτομημένη με βάση το φύλο, υπάρχουν "αντρικά" και "γυναικεία" επαγγέλματα. Τα "γυναικεία" επαγγέλματα έχουν χαμηλότερες αποδοχές και λιγότερο κοινωνικό κύρος. Οι γυναίκες αναλώνονται κυρίως σε χαμηλόμισθες ή/και χαμηλόβαθμες υπαλληλικές θέσεις, ανειδίκευτες και ημι-ανειδίκευτες χειρωνακτικές εργασίες που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών στους άλλους, τη φροντίδα, όπως και στο σπίτι τους άλλωστε. Ποιοι είναι οι διευθυντές των τραπεζών; Οι πρόεδροι των εταιριών; Οι διευθύνοντες σύμβουλοι; Οι μεγαλογιατροί και οι μεγαλοδικηγόροι; Όχι ότι δεν υπάρχουν γυναίκες σε αυτές τις θέσεις, αλλά είναι κυριολεκτικά μετρημένες. Οι γυναίκες και οι άντρες ίσων προσόντων δεν αμοίβονται το ίδιο για το ίδιο ή παρόμοιο είδος απασχόλησης. Στην Ελλάδα οι γυναίκες για το κάθε ευρώ που παίρνει ένας άντρας αυτές παίρνουν 68 λεπτά και η βελτίωση ανά χρόνο είναι μικρότερη του 1%. Με αυτό το ρυθμό θέλουμε άλλα 32 χρόνια για να αμοιβόμαστε το ίδιο. Και γιατί συμβαίνει αυτό αφού οι γυναίκες σε γενικές γραμμές έχουν καλύτερες επιδόσεις στις σπουδές τους από τους άντρες; Γιατί οι κοινωνικοί ρόλοι παραμένουν αρκετά σταθεροί, γιατί οι γυναίκες που θέλουν να γίνουν μάνες δεν αντιμετωπίζονται με τον καλύτερο τρόπο, γιατί οι παιδικοί σταθμοί είναι πανάκριβοι, για χίλιους δυο λόγους οι γυναίκες παραμένουν σε μια μειονεκτική επαγγελματική θέση σε σχέση με τους άντρες.
Στην πολιτική τα πράγματα προφανώς και δεν είναι καλύτερα, αφού μόλις το 12,4% της Ελληνικής Βουλής αποτελείται από γυναίκες, με πρωτοπόρο παραδόξως το ΚΚΕ, που πέρα από γυναίκα πρόεδρο (αθάνατη Αλέκα), 7 από τους 22 βουλευτές του είναι γυναίκες. Θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για ουσιαστικότερη ισοτιμία μόλις το ποσοστό αυτό πλησιάσει το 50%. Μέχρι τότε...
Και μην ξεχνάμε την ασταμάτητη βία κατά των γυναικών. Η δυσανάλογη συχνότητα με την οποία οι γυναίκες πέφτουν θύματα κυρίως σεξουαλικής βίας και κακοποίησης είναι τρομακτική. Στις Η.Π.Α., για να μιλήσουμε για το δυτικό κόσμο, βιάζονται 2 γυναίκες κάθε λεπτό!
|
Και μην ξεχνάμε τις πιο συγκαλυμμένες μορφές ανισότητας, που όσο κι αν έχουν βελτιωθεί με τα χρόνια, δε σημαίνει ότι έχουν σταματήσει να υφίστανται. Το να είναι έντονα σεξουαλικά ενεργός ένας άντρας εξακολουθεί να θεωρείται πολύ πιο θεμιτό από το να είναι έντονα σεξουαλικά ενεργή μία γυναίκα. Η έντονα σεξουαλικά ενεργή γυναίκα χαρακτηρίζεται ως πουτάνα, ναι ακόμα, όχι μόνο από τους άντρες αλλά και από τις ίδιες τις γυναίκες που τείνουν να κατατροπώσουν ότι ξεφεύγει από την "κανονικότητα" του κοινωνικού τους παγιωμένου φύλου.
Η αντικειμενοποίηση των γυναικών από τα ΜΜΕ δεν έχει πάψει να υφίσταται μόνο και μόνο επειδή υποτυπωδώς έχει αρχίσει μια αντίστοιχη αντικειμενοποίηση των αντρών (κυρίως στους gay κύκλους). Τα ΜΜΕ δημιουργούν και συντηρούν στερεότυπα με βάση το φύλο σε θέματα εμφάνισης και συμπεριφοράς. Η γυναίκα είναι αδύνατη, ευσυγκίνητη, αβοήθητη, την ενδιαφέρει η μαγειρική, τα ψώνια, τα παιδιά, το σπίτι. Η γυναίκα "οφείλει" να είναι είτε σκεύος ηδονής είτε σκεύος κυοφορίας βρεφών γεμάτη στοργή. Ο άντρας είναι δυνατός, ανεξάρτητος, τον ενδιαφέρουν τα αυτοκίνητα, τα σπορ, οι γκόμενες - η κατάκτησή τους. Τυχαίο δεν είναι που οι διατροφικές διαταραχές είναι κυρίως γυναικείο "προνόμιο" άλλωστε. Τυχαία δεν είναι πολλά πράγματα αλλά και μοναδικοί υπεύθυνοι δεν είναι οι άντρες. Ο σεξισμός αναπαράγεται και από τα δύο φύλα, ακριβώς επειδή παραμένουν παγιωμένα ως "κοινωνικά φύλα". Όταν η μάνα μεγαλώνει το γιο της ως πασά και την κόρη της ως δούλα, προφανώς αυτή η γυναίκα έχει τεράστια ευθύνη. Έτσι έμαθε; Αυτή είναι η δικαιολογία; Κι εγώ έμαθα ότι οι λεσβίες είναι ανώμαλες αλλά όντας λεσβία συνειδητοποίησα ότι δεν είμαι ανώμαλη και δεν έχω κανένα σκοπό να αναπαράγω την ομοφοβία στην οποία υποβλήθηκα.
Η νομική ισότητα δε συνεπάγεται ουσιαστική ισότητα. Γιατί αλλιώς θα με κοιτάξει εμένα ο τύπος στο δρόμο κι αλλιώς θα κοιτάξει έναν άντρα, γιατί άλλο σχόλιο και άλλο βλέμμα έχω να αντιμετωπίσω, γιατί άλλη γλώσσα κι άλλες προκαταλήψεις έχω να υπερβώ. Και όχι, δε νιώθω καταπιεσμένη γυναίκα, αλλά νιώθω τους εν ενεργεία τους μηχανισμούς καταστολής της διαφορετικότητάς μου παντού γύρω μου. Και μου πήρε χρόνια να μπορέσω να πω ότι είμαι γυναίκα, να μπορέσω να αποδεχτώ τα στερεοτυπικά θηλυκά μου κομμάτια, γιατί διέφερα από τις άλλες γυναίκες (σκέψου, δε θα με έλεγες καν butch, ούτε femme) και διαφέρω από τις στερεοτυπικές γυναίκες για χίλιους δυο λόγους, στα κιλά, στα μυαλά και στα μαλλιά ακόμα. Κι όμως έχω ακούσει στο δρόμο ότι είμαι γυναίκα και δεν πρέπει να οδηγώ, ότι είμαι γυναίκα και χρειάζομαι βοήθεια για να παρκάρω, ότι είμαι γυναίκα κι ο άλλος έχει το δικαίωμα να μου πει ότι χύνει για πάρτη μου...Τη στιγμή που θα αποδεχθώ ο,τιδήποτε από όλα αυτά, την ίδια στιγμή θα είμαι συνεργός στην καταπίεσή μου. Και όχι, δεν πιστεύω ότι τα στερεοτυπικά θηλυκά χαρακτηριστικά είναι μεμπτά προφανώς, αρκεί να είναι συνειδητές και αυθεντικές επιλογές προσωπικής έκφρασης της καθεμιάς και το όριο είναι τόσο δα λεπτό.
Kat Q