Συναντήσαμε την Στέλλα Μπελιά και μιλήσαμε μαζί της για την γιορτή των "Οικογενειών Ουράνιο Τόξο", η οποία θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 14 Μαΐου 2017, στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα, αλλά και για τις διεκδικήσεις των Ελλήνων λοατκι γονιών έναντι της Πολιτείας.
Η Στέλλα Μπελιά, Πρόεδρος της ομάδας "Οικογένειες Ουράνιο Τόξο" είναι το ζωντανό παράδειγμα της λοατκι ορατότητας. Βρίσκεται παντού, σε κάθε εκδήλωση, πολλές φορές με τα αυτιά της να σε ακούνε αλλά τα μάτια της να παρακολουθούν τα παιδιά της που κάπου πιο πέρα παίζουν, είναι η "μάνα" της λοατκι κοινότητας καθώς πάντα έχει μια ζεστή αγκαλιά και μια συμβουλή να σου δώσει (όλα σε αυτή τρέχουμε την δύσκολη στιγμή), απαντάει σε όσους υποστηρίζουν ότι τα λοατκι άτομα δεν πρέπει να αποκτήσουν ή να παιδοθετήσουν παιδιά ότι "έτσι και αλλιώς υπάρχουμε" και γυρίζει πίσω το υποκριτικό ενδιαφέρον κάποιων για τα παιδιά των λοατκι γονέων.
Η Στέλλα δεν μασάει τα λόγια της όπως δεν μάσησε ποτέ στην ζωή της και την έζησε έτσι όπως ήθελε, με τις επιλογές της, σε εποχές που οι συνθήκες ήταν πολύ πιο δύσκολες για τους ομόφυλους γονείς. Αποτελεί το παράδειγμα για πολλούς νεότερους αλλά και συνομήλικούς της μέσα στην λοατκι κοινότητα. Θα την βρείτε παντού, από μια πορεία μέχρι την Βουλή, σε μια ιστορική ομιλία κατά την ακρόαση φορέων για το ν/σ του Υπ. Δικαιοσύνης για το σύμφωνο συμβίωσης.
Ας την ακούσουμε:
5η χρονιά για την Γιορτή των "Οικογενειών Ουράνιο Τόξο". Θα μας πεις λίγα λόγια Για το πως προέκυψε η γιορτή, αν είσαι ικανοποιημένη από την πορεία της αυτά τα χρόνια και την συμμετοχή του κόσμου;
Η γιορτή των Οικογενειών είναι μια διεθνής μέρα υπερηφάνειας IFED (International Family Equality Day). Μια μέρα ορατότητας και χαράς για όλους τους λοατκι γονείς και τα παιδιά τους. Η πρώτη γιορτή είχε λίγους γονείς και μερικούς φίλους. Η απουσία τόσο των γονιών όσο και θεσμικών εκπροσώπων σταδιακά έγινε συστηματική παρουσία. Παρόλα αυτά είναι πολλοί οι γονείς που για δικούς τους λόγους (νομικούς, κοινωνικούς κλπ) δεν έρχονται να γιορτάσουν μαζί μας.
Το φετινό σύνθημα της γιορτής είναι «η αγάπη δημιουργεί οικογένειες». Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε στην Ελληνική κοινωνία με αυτό το σύνθημα;
Υπάρχει μια έντονη «παραφιλολογία» για το ποιοι μπορούν να είναι γονείς και ποιοι όχι. Οι λόατκι άνθρωποι ανήκουν στην ομάδα εκείνη που «δεν πρέπει να είναι γονείς για κανένα λόγο». Θυμήσου το ρεπορτάζ των «’Οτιναναι» και το τραγελαφικό ερώτημα «Μπορούν τα ομόδοξα ζευγάρια να έχουν παιδιά;» Το πρόθεμα «ομό» έφερε τις απίστευτες απαντήσεις «αίσχος, ντροπή, ανωμαλίες» κλπ. Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι ένας οικογενειακός σχηματισμός μπορεί να είναι λειτουργικός ή δυσλειτουργικός ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου των γονέων. Αρκεί να υπάρχει αγάπη και δέσμευση στον γονεϊκό ρόλο.
Τι θα γίνει φέτος στη γιορτή των Οικογενειών;
Φέτος την Κυριακή 14/5/2017, μετά από θα γιορτάσουμε μαζί την Παγκόσμια Μέρα Ισότητας των Οικογενειών (IFED ή International Family Equality Day), η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μαΐου, και την Παγκόσμια Μέρα Κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας και της Αμφιφοβίας (IDAHOT ή International Day Against Homophobia, Transphobia and Biphobia), που έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται στις 17 Μαΐου. Ο κοινός εορτασμός έγινε μετά από απόφαση των φορέων που στηρίζουν παγκόσμια τις δύο αυτές ημέρες περηφάνιας συνδυάζοντας δράσεις με επίκεντρο την υποστήριξη και την ασφάλεια της διαφορετικότητας των οικογενειών.
Η μέρα θα έχει πολλές δράσεις, εργαστήρια και παιχνίδια για τα παιδιά, πολλές εκπλήξεις και βέβαια φαγητό και το γνωστό πλέον Rainbow κέικ μας!
Στη φετινή γιορτή θα συμμετέχουν και άλλες οργανώσεις που θα αναλάβουν διάφορες δράσεις για τα παιδιά όπως το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), η Colour Youth Κοινότητα LGBT νέων Αθήνας και Το Πολύχρωμο Σχολείο.
Σας περιμένουμε για να γιορτάσουμε μαζί την ισότητα των οικογενειών.
Θα μας πεις λίγα λόγια για την ιστορία των "Οικογενειών Ουράνιο Τόξο", για όσους δεν την γνωρίζουν, και τις ομάδες που έχουν προκύψει από αυτές;
Οι "Οικογένειες Ουράνιο Τόξο" ξεκίνησαν σαν άτυπη ομάδα γονέων με πρώτο στόχο την επαφή γονέων και παιδιών την ενδυνάμωση και την δημιουργία «κοινότητας». Στην αρχή δεν υπήρχε καθόλου η ιδέα να διεκδικήσουμε. Μόνο να βρισκόμαστε και επιπλέον να έχουν τα παιδιά μας εικόνες αντίστοιχων οικογενειών με τη δική τους για να μην νομίζουν ότι είναι τα μοναδικά παιδιά στον κόσμο που μεγαλώνουν μέσα σε τέτοια σχήματα καθώς τόσο τα ΜΜΕ όσο και το σχολείο παρουσιάζουν σχεδόν ως μοναδικό και αξιολογικά «τέλειο» το μοντέλο της ετεροκανονικής πυρηνικής οικογένειας.
Σταδιακά διαπιστώσαμε ότι αν δεν διεκδικήσουμε εμείς οι ίδιοι δικαιώματα που στερούμαστε εμείς και τα παιδιά μας, δεν θα το κάνει κανένας και καμία για εμάς, κι έτσι τον Ιανουάριο του 2014 αποκτήσαμε νομική μορφή. Από τότε μέχρι σήμερα έχουμε κάνει αρκετό δρόμο αλλά είναι πάρα πολλά ακόμα που πρέπει να πιέσουμε για να αλλάξουν.
Το νομικό πλαίσιο που μας αφορά δεν το χαρακτηρίζω πλέον ως νομικό κενό αλλά ως θεσμοθετημένη ομοφοβία και τρανσφοβία. Το σύμφωνο συμβίωσης ήταν μια αλλαγή αλλά εξακολουθούμε να το χαρακτηρίζουμε άτολμο καθώς δεν συμπεριέλαβε ούτε στο ελάχιστο θέματα που να αφορούν τις σχέσεις μας με τα παιδιά μας. Πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι ο συγκεκριμένος νόμος έχει λειτουργήσει αρκετά «εκπαιδευτικά» σε λοατκι θέματα.
Με τον καιρό μας πλησίαζαν γονείς που τα παιδιά τους αυτοπροσδιορίζονται ως λοατκι και διαπίστωναν την έλλειψη μιας ομάδας γονέων με λοατκι παιδιά. Έτσι την 1η Απριλίου του 2016 ξεκίνησε τις συναντήσεις της η ομάδα των «Υπερήφανων Γονέων» με τον συντονισμό της ψυχολόγου Εύας Σπίνου και συνεχίζει την πορεία της πολύ δυναμικά. Ελπίζουμε σύντομα να πλαισιωθεί από πολλούς περισσότερους γονείς και να γίνει πιο ορατή ώστε να σπάσει και το στερεότυπο που θέλει την οικογένεια καταγωγής των λοατκι ανθρώπων να «πετάει τα παιδιά της στο δρόμο».
Στην ομάδα «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο» μπορούν να συμμετέχουν λοατκι γονείς ή οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει μέλος και να συμμετέχει στις δράσεις της;
Στην ομάδα μπορούν να συμμετέχουν όσοι είναι λοατκι γονείς, όσοι σκέφτονται να γίνουν γονείς, όσοι θέλουν να διεκδικήσουν το δικαίωμα να γίνουν γονείς εάν το αποφασίσουν στο μέλλον και όσοι ακόμα δεν αυτοπροσδιορίζονται ως λοατκι αλλά ως σύμμαχοι στηρίζουν τις διεκδικήσεις μας.
Ποια είναι σήμερα η πιο σημαντική διεκδίκηση των «Οικογενειών Ουράνιο Τόξο» έναντι της Πολιτείας;
Το δικαίωμα κυρίως των παιδιών μας να έχουν έννομη σχέση με τους γονείς τους που τα μεγαλώνουν ανεξάρτητα από βιολογικούς όρους. Παράλληλα ζητάμε νόμιμη πρόσβαση στις μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής για όλες και όλους χωρίς διακρίσεις και τέλος πρόσβαση στην παιδοθεσία. Γενικά υποστηρίζουμε το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στην γονεϊκότητα ανεξάρτητα από το σεξουαλικό του προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου του.
Τι θα έλεγες στους λοατκι γονείς που θα ήθελαν να συμμετέχουν στην γιορτή ή και στις δράσεις της ομάδας αλλά φοβούνται την έκθεση;
Μπορούμε να καταλάβουμε τους φόβους αυτούς. Ο καθένας και η καθεμία από εμάς επιλέγει τον βαθμό ορατότητας που θα έχει και αντέχει ως γονιός. Δυστυχώς, καθώς στην χώρα μας τα ανθρώπινα δικαιώματα μπαίνουν στην συζήτηση μόνο αν αφορούν «πολλούς» - κάτι που είναι από τη βάση του λάθος καθώς και ένας μόνο άνθρωπος να στερείτε ένα δικαίωμα είναι παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων- ο φόβος τους αυτός περιορίζει τις αλλαγές που ελπίζουμε να πετύχουμε. Μειώνει την ηχηρότητα της φωνής μας και των διεκδικήσεων μας. Πάντως σταδιακά όλο και περισσότεροι λοατκι γονείς μας πλησιάζουν και αυτό ελπίζουμε να φέρει θετικά αποτελέσματα και σε επίπεδο θεσμικό.
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι λοατκι γονείς στην Ελλάδα;
Κυρίως ότι δεν έχουν έννομη σχέση με τα παιδιά τους. Στο σχολείο, στα νοσοκομεία και γενικά στις δημόσιες υπηρεσίες «δεν υπάρχουν». Αυτό δημιουργεί άπειρα πρακτικά αλλά και ουσιαστικά προβλήματα. Αν αρχίσουμε να τα καταγράφουμε θα πρέπει να γεμίσουμε πολλές σελίδες χαρτί. Ως παράδειγμα μόνο ένας μη βιολογικός γονιός δεν μπορεί να είναι μαζί με το παιδί του στο π.χ νοσοκομείο.
Τι θα έλεγες σε αυτούς που λένε ότι τα λοατκι άτομα δεν πρέπει να έχουν παιδιά γιατί νοιάζονται για τα ίδια τα παιδιά και για τα προβλήματα που αυτά θα αντιμετωπίσουν στην συνέχεια στο σχολείο και αλλού στην κοινωνία;
Αυτό το υποκριτικό ενδιαφέρον για τα παιδιά μας στερεί θεμελιώδη δικαιώματα ακριβώς από τα παιδιά μας. Έτσι κι αλλιώς τα παιδιά μας υπάρχουν, μεγαλώνουν στις οικογένειές μας και εάν πραγματικά νοιάζονται γι’ αυτά πρέπει να στηρίξουν αλλαγές στην κοινωνία, στο σχολείο και όπου αλλού χρειαστεί ώστε να είναι όλες οι οικογένειες ίσες και νομικά και κοινωνικά.
Συνέντευξη Xaris Torto(relis)