Ολλανδία - Κάτω χώρες : H Πρώτη χώρα που έδωσε πλήρη δικαιώματα γάμου για όλα τα ζευγάρια χωρίς καμιά διάκριση - από 1η Απριλίου 2001. Σύμφωνα με τον Ολλανδικό νόμο για το γάμο: Τα μέλη του υποψήφιου ζευγαριού πρέπει είναι Ολλανδοί, ή ένα τουλάχιστον μέλος να είναι Ολλανδός ή Ολλανδή, ή ένα τουλάχιστον μέλος να είναι νόμιμος κάτοικος Ολλανδίας (με εισοδήματα ικανά να συντηρήσουν και το άλλο μέλος), όπως ισχύει για κάθε ζευγάρι που θέλει να παντρευτεί στη χώρα αυτή. Θα πρέπει να αποδείξουν ότι δεν είναι ήδη παντρεμένες. Αν το ένα μέλος είναι Ολλανδή και το άλλο δεν είναι, θα πρέπει να αποδείξουν ότι ζουν μαζί για δυο χρόνια, ή ότι το αλλοδαπό μέλος έχει εισοδήματα στην Ολλανδία και μοιράζεται τη ζωή της με τη φίλη της όσο το δυνατόν περισσότερο, ή η Ολλανδή να έχει αρκετά καλό εισόδημα netto το μήνα, και να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση ότι θα υποστηρίζει οικονομικά την άλλη για 5 χρόνια.
Όπως και όλα τα ετερόφυλα ζευγάρια, μετά από τρία χρόνια κοινής ζωής μπορούν να κάνουν αίτηση για δικαστική έγκριση υιοθεσίας και καταργούνται νομικές ασάφειες ή κενά σχετικά με κληρονομιές, συντάξεις, φορολογία και διαζύγια. Οι υιοθεσίες δεν υποστηρίζουν παιδιά που προέρχονται από χώρες που δεν υποστηρίζουν (πλήρως) ομόφυλους γάμους και το ίδιο δικαίωμα υιοθεσίας.
Οι πρώτοι νόμιμοι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών στον πλανήτη έγιναν στο δημαρχείο του Αμστερνταμ τα ξημερώματα της Κυριακής 1ης Απριλίου 2001, από τον δήμαρχο Job Cohen. Λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα παντρεύτηκαν 3 ζευγάρια ανδρών κι ένα ζευγάρι γυναικών, παρουσία φίλων και συγγενών τους. Οι φορούσαν γυναίκες νυφικά με μακριές ουρές. Και τα τέσσερα ζευγάρια ήταν "δηλωμένοι σύντροφοι", δηλαδή άλλαξαν το νομικό καθεστώς της ένωσής τους από σύντροφοι σε παντρεμένα ζευγάρια
Βέλγιο : Το 2003 έγινε η δεύτερη χώρα στον κόσμο που υποστήριξε το γάμο σε λεσβιακά και ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Ιδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα ετερόφυλα πανδρεμένα ζευγάρια.
Εξαιρέσεις: Δεν υποστηρίζεται η υιοθεσία, ούτε του παιδιού της συντρόφου. Δεν υποστηρίζεται η κοινή γονεϊκή ευθύνη. Η σύζυγος παντρεμένης γυναίκας που τεκνοποιεί στη διάρκεια του γάμου δεν θεωρείται γονέας του παιδιού, ούτε στα παντρεμένα ούτε στα εγγεγραμμένα ομόφυλα ζευγάρια. .
Εγγεγραμένη συγκατοίκηση με συμβόλαιο, από το 2000. Ιδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα ετερόφυλα πανδρεμένα ζευγάρια.
Ισπανία: Γάμος, από Ιούλιο 2005. Η τρίτη χώρα που ψήφισε την επέκταση όλων των δικαιωμάτων γάμου ώστε να καλύπτει και τις λεσβίες και τους ομοφυλόφιλους πολίτες. Το μέτρο πρόσθεσε μια πρόταση στον Ισπανικό νόμο περί γάμου: Ο γάμος έχει τις ίδιες προϋποθέσεις και τα ίδια αποτελέσματα όταν το ζευγάρι είναι ομόφυλο ή ετερόφυλο. Συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα κοινής υιοθεσίας.
Δανία: Συμβόλαιο συμβίωσης (Registered Partnership) από το 1989. Η πρώτη χώρα που έδωσε σε αναγνωρισμένα ομόφυλα ζευγάρια, τα ίδια δικαιώματα με τον πολιτικό γάμο - μόνο που δεν το λέει γάμο, το λέει συμβόλαιο συμβίωσης.
Ο νόμος Act no.372 της 7ης Ιουνίου 1989 δίνει πλήρεις προστασίες, ευθύνες και τα προνόμια του γάμου. Δηλώνει ότι όλοι οι νόμοι που αναφέρονται σε γάμο και συζύγους ερμηνεύονται ώστε να συμπεριλαμβάνουν τα εγγεγραμμένα ομόφυλα ζευγάρια. Η/Ο σύντροφος μπορεί να υιοθετήσει το παιδί της/του συντρόφου του, εκτός από την περίπτωση που το παιδί έχει υιοθετηθεί από άλλη χώρα. Το ζευγάρι δεν μπορεί να υιοθετήσει άλλα παιδιά.
Ισλανδία 2006: Πλήρη δικαιώματα γάμου, Ιούνιος 2006 ! - Αλλαγές στο καθεστώς της επιβεβαιωμένης συγκατοίκησης του 1996, για τη βελτίωση της νομικής κατάστασης των ομοφυλόφιλων, τώρα υποστηρίζουν πλήρη δικαιώματα υιοθεσίας και υποβοηθούμενης εγκυμοσύνης και προσφέρουν πλήρη νόμιμα δικαιώματα γάμου. Οι ομόφυλοι συγκάτοικοι τώρα κερδίζουν επίσης το δικαίωμα να δηλώσουν τη συγκατοίκησή τους στις αρχές χωρίς την πλήρη επιβεβαίωση του γάμου, όπως τα ετερόφυλα ζευγάρια εδώ και χρόνια. Οι νέοι νόμοι ισχύουν απο την ημέρα Christopher Street Day, την 27η Ιουνίου 2006, που γιορτάστηκε στο Reykjavik. Να θυμίσουμε ότι η Ισλανδία έχει συνολικό πληθυσμό περίπου 300.000 κατοίκους.
Νορβηγία: Συμβόλαιο συμβίωσης (registrert partnerskap) από 1993. Μόνο για ομόφυλα ζευγάρια. Προσφέρει όλες τις προστασίες, ευθύνες και προνόμια του γάμου, συμπεριλαμβάνοντας πρόβλεψη για τη διάλυση της σχέσης. Ερχονται κι άλλες χώρες στο παράδειγμα της Δανίας..
Βρετανία (Ηνωμένο Βασίλειο) Αστικό συμβόλαιο συμβίωσης ! - 2005. Civil Partnership Act (2004) με ισχύ από 5 Δεκεμβρίου 2005. Τα ομόφυλα ζευγάρια μπορούν να δηλώνουν τη συντροφικότητά τους στο ληξιαρχείο, αποκτώντας έτσι τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πανδρεμένων ετερόφυλων ζευγαριών, όπως αποζημίωση ατυχημάτων, ασφάλεια ζωής, μετανάστευση, κληρονομιά, επίδομα συζύγου και τέκνου και εργασιακά προνόμια.
Φιλανδία: Συμβόλαιο συμβίωσης, ισχύει από το 2002. Registered Partnership, Act 950/2001. Δίνει παρόμοια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους παντρεμένους συντρόφους. Η ληξιαρχική πράξη εγγραφής και η διάλυση γίνονται παρόμοια με το γάμο. Επιτρέπεται η κοινή κηδεμονία. Δίνει δικαίωμα μετανάστευσης στον αλλοδαπό σύντροφο. Μόνο για ομόφυλα ζευγάρια.
Σουηδία: Συμβόλαιο συμβίωσης, από 1995. Registered Partnership, (Act 1994: 117, Decree 1994: 1431) Τα εγγεγραμμένα στο ληξιαρχείο ομοφυλόφιλα και λεσβιακά ζευγάρια απολαμβάνουν πολλά από τις προστασίες, ευθύνες και προνόμια των πανδρεμένων ετερόφυλων και μπορούν να υιοθετήσουν παιδιά απο κοινού. Συμπεριλαμβάνεται πρόβλεψη για τη διάλυση της σχέσης. Μόνο για ομόφυλα ζευγάρια.
Ελβετία: Συμβόλαιο συμβίωσης, ισχύει από το 2004. Switzerland Registered Partnership , 2004 (10 June) Τα ομόφυλα ζευγάρια μπορούν να κατοχυρώσουν τη σχέση τους, αποκτώντας τα ίδια δικαιώματα με τα ετερόφυλα ζευγάρια ως προς τη σύνταξη, την ασφάλιση και τη φορολογία. Ο νόμος δεν δίνει δικαίωμα γάμου, αλλαγής ονόματος, υιοθεσίας ή θεραπείες γονιμότητας.
Λουξεμβούργο: Registered Cohabitation, 2004 (4946-12 May 2004). Για όλα τα ζευγάρια που δεν θέλουν να παντρευτούν. Επίσημη δήλωση στο δημαρχείο/ληξιαρχείο ( officier d' έtat civil ) όπως και στον πολιτικό γάμο. Δεν συμπεριλαμβάνει γονεϊκά δικαιώματα, αλλά δίνει τα ίδια κοινωνικά δικαιώματα, κοινωνικές παροχές ( couverture sociale ) και στα οικονομικά (φορολογία) όπως των συζύγων. Δικαιώματα φορολογία κληρονομιάς μετά από 3 χρόνια διάρκειας.
Γαλλία: Registered Cohabitation, 1999. Civil Solidarity Pact Act ( PACS), 15.11.99, Law No.99-944, οι σύντροφοι δεσμεύονται σε αμοιβαία υλική βοήθεια και μοιράζονται την ευθύνη για τα χρέη της οικογένειας υπογράφοντας το σχετικό σύμφωνο αμοιβαίας υποστήριξης στο τοπικό δικαστήριο. Η διάλυση επέρχεται με το θάνατο του συντρόφου ή τρείς μήνες μετά από σχετικό αίτημα ενός από τους συντρόφους. Ισχύει για κάθε ζευγάρι συγκατοικούντων συντρόφων, ανεξάρτητα από τα φύλα τους. Προσφέρει δικαιώματα κοντινότερου συγγενή, κληρονομιάς, .. κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας και κοινής φορολογίας μετά από τρία χρόνια συντροφικότητας. Διαθέσιμο και σε αλλοδαπούς. Δεν υποστηρίζει κοινή κηδεμονία, δεν δίνει δικαίωμα υιοθεσίας των παιδιών του συντρόφου ούτε κοινής υιοθεσίας άλλων παιδιών.
Κροατία: συγκατοίκηση χωρίς δήλωση, 2003. Unregistered Cohabitation, same sex civil union, 2003, νόμος no. 01-081-03-2597/2, 14 Ιουλίου 2003. Προσφέρει στα ομόφυλα ζευγάρια που συγκατοικούν τουλάχιστο 3 χρόνια τα ίδια δικαιώματα που απολαμβάνουν τα ετερόφυλα μη-πανδρεμένα ζευγάρια που συμβιώνουν (κληρονομιά, οικονομική υποστήριξη)
Πορτογαλία: Unregistered Cohabitation, από 15 Μαρτίου 2001. Leis de Uniones de Facto e de Economia Comum. Συντροφικά δικαιώματα "κοινής οικιακής οικονομίας" σε ζευγάρια του ίδιου φύλου και ετερόφυλα, που συμβιώνουν πάνω από δυο χρόνια. Συμπεριλαμβάνουν δικαιώματα στέγασης, κοντινότερου συγγενή, προνόμια κληρονομιάς, ιδιοκτησίας, κοινωνικής ασφάλισης, εργασιακά, φορολογικά, οικονομικής κατάστασης, πρόνοιας. Τα δικαιώματα είναι πολύ περιορισμένα και δεν καλύπτουν τα περισσότερα απο τα προνόμια που συνδέονται με το γάμο.
Γερμανία: Life Partnerships Act 2000. Νόμος δια βίου συντροφικότητας 2000, ισχύς απο 2001. Οι σύζυγοι μπορούν να αλλάξουν τα επώνυμά τους και έχουν τα δικαιώματα κοντινότερου συγγενή, κληρονομιάς ακινήτων και εκπτώσεων φόρου κληρονομιάς των παντρεμένων ζευγαριών. Επιτρέπει την κοινή κηδεμονία παιδιών που ο ένας σύζυγος είναι ήδη κηδεμόνας και επιτρέπει την υιοθεσία των παιδιών της/του συζύγου. Κοινή δυνατότητα σε ορισμένα προνόμια κοινωνικής ασφάλισης/πρόνοιας, σύνταξης, παρόμοια δικαιώματα στη στέγαση/ενοικίαση κατοικίας, προνόμια μετανάστευσης για αλλοδαπό σύντροφο. Οταν η συντροφικότητα διαλύεται με απόφαση δικαστηρίου, προβλέπεται η διατήρηση πιστωτικών υποχρεώσεων. Μόνο για ομόφυλα ζευγάρια.
Ανδόρα: Registered cohabitation, 2005. Προσφέρει ληξιαρχική πράξη εγγραφής "σταθερών ζευγαριών", ανεξάρτητα απο τα φύλα των συζύγων. Τα ζευγάρια πρέπει να αποδείξουν τη σταθερότητα της σχέσης τους & απολαμβάνουν τα περισσότερα δικαιώματα του γάμου.
Ουγγαρία: Unregistered cohabitation. Μη-δηλωμένη συγκατοίκηση, με τροπολογία του Αστικού κώδικα, 1996 Αφορά ζευγάρια που συγκατοικούν με οικονομική και σεξουαλική σχέση (γάμος κοινού δικαίου), συμπεριλαμβάνοντας και ομόφυλα ζευγάρια. Δεν απαιτείται επίσημη εγγραφή/συμβόλαιο. Συγκεκριμένα δικαιώματα και προνόμια στα ζευγάρια που συγκατοικούν, μετά από αίτηση στο (υπουργείο/τμήμα) κοινωνικών παροχών της τοπικής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση πρότεινε νομοσχέδιο για αναγνωρισμένη συμβίωση (μάλλον συμβόλαιο)
Πολωνία: Καμιά νόμιμη αναγνώριση. Το Νομοσχέδιο για συμβόλαια συμβίωσης εγκρίθηκε από την Ανω βουλή, Δεκέμβριος 2004.
Αυστρία: Unregistered Cohabitation, [2003], Αναγνώριση (μακροπρόθεσμης) συγκατοίκησης, με τα ίδια δικαιώματα για ομόφυλα και ετερόφυλα συγκατοικούντα ζευγάρια, μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Δημοκρατία της Τσεχίας unregistered cohabitation: ισχύει: αναγνώριση συγκατοίκησης χωρίς δήλωση:
τα άτομα που ζουν στο ίδιο σπίτι έχουν δικαιώματα κληρονομιάς και διαδοχής στη στέγαση. Στις 15 Μαρτίου 2006 ψηφίστηκε νόμος συμβολαίου συμβίωσης (registered partnership) για ομοφυλόφιλα ζευγάρια, που θα εφαρμοστεί από τα μέσα Ιουνίου 2006. Προσφέρει αρκετά από τα δικαιώματα του γάμου, όπως κληρονομιάς, φορολογίας, νοσοκομειακά και διατροφής (alimony), αλλά δεν επιτρέπει υιοθεσία ούτε πλήρη γάμο ομοφυλόφιλων.
Σλοβενία: Registered Same-Sex Partnership , 22 June 2005. Συμβόλαια συμβίωσης αναγνωρισμένων ζευγαριών. Ο νόμος καλύπτει μόνο τις σχέσεις ιδιοκτησίας, το δικαίωμα και την υποχρέωση συντήρησης του οικονομικά ασθενέσθερου συντρόφου και μόνο τμηματικά κληρονομικά δικαιώματα. Δεν υποστηρίζει δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης (κοινωνική ασφάλεια/παροχές και ασφάλεια υγείας, δικαιώματα στη σύνταξη) και δεν δίνει το δικαίωμα εγγύτερου συγγενή στους συντρόφους.