Πολλές λεσβιακές σχέσεις υποφέρουν από την τάση για συγχώνευση ή αλλιώς ”the lesbian urge to merge”. Τα δύο άτομα συγχωνεύονται ψυχολογικά σε ένα, χάνεται η αίσθηση του εαυτού ως κάτι ξεχωριστού και ατομικού και, ως εκ τούτου, τα όρια του «πού» αρχίζω Εγώ και «πού» τελειώνεις Εσύ γίνονται ρευστά και μπερδεύονται.
Ο βαθμός της συγχωνευτικότητας ποικίλλει από σχέση σε σχέση. Για παράδειγμα σε κάποιες σχέσεις η συγχώνευση είναι παροδική κι εκφράζεται κυρίως σε στιγμές συναισθηματικής ή σεξουαλικής εγγύτητας. Σε άλλες σχέσεις μπορεί να αποτελεί τον τρόπο ισχυρής σύνδεσης, η οποία να οδηγεί σε μια μικρή απώλεια της ατομικότητας. Ενώ, τέλος, σε άλλες σχέσεις μπορεί να λαμβάνει περισσότερο σταθερό ή μόνιμο ρόλο και μπορεί να φτάσει σε σημείο υπερβολικής εξάρτησης. Εκεί εμφανίζεται μεγάλη ένταση και άγχος όταν υπάρχει συναισθηματική ή φυσική απόσταση, αναδύεται μια ανικανότητα λειτουργικότητας χωρίς την παρουσία της συντρόφου και ένα γενικότερο μπέρδεμα ως προς το τι και ποια το νιώθει.
Τα ζευγάρια που έχουν την ικανότητα να επιλύουν συγκρούσεις και να αποδέχονται τις μεταξύ τους ασυμβατότητες, μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρά επίπεδα δέσμευσης κι εμπιστοσύνης στην σχέση τους. Αντιθέτως, τα ζευγάρια που αρνούνται να δουν τις μεταξύ τους διαφορές και αποφεύγουν τις συγκρούσεις αντί να τις επιλύουν, τείνουν να δημιουργούν μη υγιείς σχέσεις, οι οποίες βασίζονται σε μια παρατεταμένη συγχωνευτική δυναμική. Για αυτά τα ζευγάρια, οποιαδήποτε αλλαγή που οδηγεί σε μείωση της συγχώνευσης, βιώνεται ως απειλή διάλυσης της σχέσης. Έτσι, ατομικά ενδιαφέροντα, χόμπυ, δραστηριότητες, ξεχωριστές παρέες και συχνά ακόμα και προσωπικές αξίες εγκαταλείπονται ή θυσιάζονται στον βωμό της εγγύτητας, οδηγώντας την σχέση σε τέλμα και σε περαιτέρω απομόνωση από το εξωτερικό περιβάλλον.
Τι μπορώ να κάνω;
1.Επικεντρώσου στον εαυτό σου, αναγνώρισε τις προσωπικές σου ανάγκες και συναισθήματα.
2.Όρια, όρια, όρια. Διαχώρισε τι είναι «δικό σου» και τι της συντρόφου σου.
3.Προσπάθησε να διαχειριστείς το άγχος και τους φόβους σου.
4.Προσπάθησε να επικοινωνείς πιο ανοιχτά. Να εκφράζεις τα αρνητικά σου συναισθήματα με μη απειλητικό και μη επικριτικό τρόπο.
5.Ασχολήσου με κάποια δραστηριότητα που απολαμβάνεις χωρίς την συμμετοχή της συντρόφου σου. Αυτό μπορεί να είναι κάποιο χόμπυ ή ακόμα και το να βγεις για καφέ με την παρέα σου χωρίς την σύντροφό σου.
Η συγχωνευτική σχέση δεν αποτελεί «προνόμιο» των ερωτικών σχέσεων μεταξύ γυναικών μόνο. Συναντάται στις περισσότερες ερωτικές σχέσεις, ανεξαρτήτως του φύλου των συντρόφων. Όμως, η απουσία κοινωνικής προστασίας και υποστήριξης για τα λεσβιακά ζευγάρια, η απουσία ορατότητας λεσβιακών προτύπων στον ελληνικό δημόσιο χώρο, η αναπαραγωγή στερεοτύπων και μύθων γύρω από τον ομοερωτικό σεξουαλικό προσανατολισμό, είναι παράγοντες που επιτείνουν την συχνότητα εμφάνισης της συγχωνευτικότητας μέσα στην λεσβιακή σχέση ως ένα είδος άμυνας και προστασίας απέναντι στον εξωτερικό «εχθρό», δηλαδή την ομοφοβική και ετεροσεξιστική κοινωνία. Έχουμε όμως την επιλογή να δημιουργήσουμε υγιείς σχέσεις, μέσα από τις οποίες μπορούμε να βιώσουμε εξαιρετικά ισχυρούς δεσμούς εγγύτητας, αλληλοσυμπλήρωσης και ευτυχίας. Αρκεί να έχουμε κατά νου ότι όπως «η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα», έτσι θα χρειαστεί διαρκής προσπάθεια και δουλειά και από τα δύο μέρη.
Εύα Σπίνου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
www.evaspinou.com
