ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ
Μια νέα γενιά γυναικών σκηνοθετεί ταινίες πορνό και ανατρέπει τα κλισέ της γυναικείας ικανοποίησης
Του λέω “εντάξει, μωρό μου. Πορνό θέλεις; Πορνό θα δούμε. Αλλά μη μου φέρνεις να δω τις κολασμένες ενορίτισσες που τις βιάζουν καλόγεροι. Πόση βλακεία να αντέξω; Αν μη τι άλλο, είναι θέμα αισθητικής”». Η φίλη μου η Γεωργία μού εξιστορούσε γλαφυρά τα παράπονά της από τις ιδιωτικές προβολές του φίλου της. Παρά την καθησυχαστική απάντησή μου, την καταλάβαινα απόλυτα. Ακριβώς τα ίδια συναισθήματα είχα νιώσει και εγώ περνώντας από περίπτερο της Ομόνοιας το οποίο πουλούσε αισθησιακές ταινίες: κλώνοι της Μπάρμπι, με σιλικονάτα στήθη και πρησμένα χείλη, με κοίταζαν με άδειο βλέμμα.
Γυναίκα από πάνω
Η σύγχρονη γυναίκα μπορεί να θαυμάζει την αχαλίνωτη σεξουαλικότητα του χαρακτήρα της Σαμάνθα Τζόουνς από το τηλεοπτικό «Sex and the City» και να περνάει χωρίς φόβο την πόρτα των sex shops, αλλά στην πορνογραφία παρουσιάζεται ως ένα σκεύος ηδονής με πρόθυμες κοιλότητες και κενά συναισθήματα. Αυτά πίστευα προτού διαβάσω για το φεμινιστικό κίνημα του πορνό από γυναίκες για γυναίκες, το οποίο ανέτρεπε τα στερεότυπα της φαλλοκρατικής πορνοβιομηχανίας.
«Στη βιομηχανία του πορνό τα πάντα κινούνται γύρω από την ανδρική ευχαρίστηση. Το στοματικό σεξ που κάνει μια γυναίκα σε έναν άνδρα μπορεί να κρατήσει ώρες, αντίθετα, όταν έρχεται η σειρά του να της το ανταποδώσει, δεν θα διαρκέσει παραπάνω από δέκα δευτερόλεπτα. Ο γυναικείος οργασμός δεν είναι καν το ζητούμενο. Οι γυναίκες παρουσιάζονται τις περισσότερες φορές ως πόρνες».
Η Ερικα Λαστ, σουηδή σκηνοθέτις γυναικείου πορνό, είναι καταιγιστική καθώς εξηγεί στο BHMagazino τους λόγους για τους οποίους, από τις πολιτικές επιστήμες και τον φεμινισμό, πέρασε στη σκηνοθεσία αισθησιακών φιλμ για ετεροφυλόφιλες γυναίκες. Η σχολή που ακολουθεί είναι η ίδια που χαρακτηρίζει όλη αυτή τη νέα γενιά σκηνοθέτιδων: η κάμερα επικεντρώνεται στη γυναικεία φαντασίωση, τα υπερμεγέθη ανδρικά γεννητικά όργανα – και ο φθόνος του πέους – απουσιάζουν, οι πρωταγωνίστριες δεν είναι ούτε ξαναμμένες μαθήτριες ούτε κολασμένες ενορίτισσες παραφουσκωμένες με κιλά σιλικόνης, αλλά όμορφα κορίτσια της διπλανής πόρτας. Η πλοκή δεν είναι ένας κατάλογος προδιαγεγραμμένων ερωτικών στάσεων, αφού έχει αρχή και μέση, ώστε να καταλάβεις γιατί δύο άνθρωποι έπεσαν στο κρεβάτι και, φυσικά, τέλος, το οποίο δεν θα είναι μια προσβλητική εκσπερμάτιση στο πρόσωπο της πρωταγωνίστριας, συνοδευόμενη από το ανάλογο υβρεολόγιο, αλλά ούτε και ένας κακοπαιγμένος οργασμός με πολλές άναρθρες κραυγές. Η ερωτική πράξη καταγράφεται με κάθε λεπτομέρεια και από κάθε οπτική γωνία – και αυτό είναι λογικό, διότι διαφορετικά δεν θα μιλούσαμε για πορνό, αλλά για soft ερωτική ταινία του Ομηρου Ευστρατιάδη.
Το ρομαντικό pizza boy
Για παράδειγμα, η ταινία «The Good Girl» της Ερικα Λαστ, η οποία κυκλοφόρησε το 2004 ελεύθερα στο Διαδίκτυο και μόνο τους πρώτους μήνες της κυκλοφορίας της 2 εκατ. γυναίκες έκαναν download, παρουσιάζει την ιστορία μιας φυσιολογικής κοπέλας που ετοιμάζεται να περάσει μια συνηθισμένη βραδιά, ακούγοντας βαριεστημένα τα κατορθώματα της σεξοβόμβας φίλης της. Ευτυχώς, ο πιτσαδόρος που θα της χτυπήσει την πόρτα – ο οποίος απέχει παρασάγγας από το πρότυπο του τυπικού πορνοστάρ με τα έτοιμα να εκραγούν μπράτσα και το φουσκωμένο παντελόνι – δεν θα της παραδώσει μόνο την πίτσα.
Είναι ενδεικτικό ότι η ταινία εστιάζει για αρκετή ώρα στα προκαταρκτικά χάδια, η κάμερα δείχνει ελάχιστα τις σκηνές του στοματικού έρωτα από τη γυναίκα προς τον άνδρα και παρουσιάζει με κάθε λεπτομέρεια αυτές από τον παρτενέρ στην πρωταγωνίστρια. Φεύγοντας, μάλιστα, ο ρομαντικός πιτσαδόρος θα αφήσει και το τηλέφωνό του.
Τα μυστικά της διέγερσης
Μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία η οποία, παρά τη σεξουαλική επανάσταση των δεκαετιών του ’60 και ’70, μας έμαθε ότι τα καλά κορίτσια δεν βλέπουν πορνό και, ακόμη και όταν βλέπουν, αποκλείεται να τους αρέσει. Ετσι, ο πρωτοπόρος στις έρευνες για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα βιολόγος Αλφρεντ Κίνσεϊ, στο βιβλίο «Η σεξουαλική συμπεριφορά στη γυναίκα» του 1953, διαπιστώνει ότι στο συντριπτικό ποσοστό του 88% οι γυναίκες δεν ανταποκρίνονται στη θέα γυμνών φωτογραφιών, σε αντίθεση φυσικά με τους άνδρες.
Ωστόσο, ο Κίνσεϊ επισημαίνει μια σημαντική παράμετρο που δεν μπορεί να αγνοηθεί: «Οτι δεν υπάρχουν εικόνες ανδρικού ή γυναικείου γυμνού, οι οποίες να έχουν δημιουργηθεί με γνώμονα να απευθυνθούν στο γυναικείο κοινό». Ετσι, λοιπόν, νεότερες έρευνες, όπως θα μου εξηγήσει και η Εύη Κυράνα, ψυχολόγος υγείας και επιστημονική συνεργάτις του Κέντρου Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ανατρέπουν αυτή τη διαπίστωση. «Οι οργανικές μετρήσεις της διέγερσης των ανδρών συμφωνούν με τις υποκειμενικές τους αναφορές, ενώ στις γυναίκες διαπιστώθηκε διαφωνία ανάμεσα στις οργανικές μετρήσεις και σε όσα οι ίδιες ανέφεραν πως τις διεγείρουν» λέει και συμπληρώνει: «Για παράδειγμα, ενώ καταγράφηκε σημαντική οργανική διέγερση στις γυναίκες που έβλεπαν ομόφυλο σεξ, οι ίδιες δήλωσαν πως η διέγερση που αισθάνονταν δεν ήταν μεγάλη. Αυτό δείχνει πως η υποκειμενική εμπειρία της διέγερσης των γυναικών είναι πιο σύνθετη από εκείνη των ανδρών. Παράγοντες κοινωνικοί, συναισθηματικοί και γνωστικοί φαίνεται να τροποποιούν τη σχέση ανάμεσα στο οπτικό ερέθισμα και στην υποκειμενική αίσθηση διέγερσης».
Η βελτίωση του πορνό
Η βικτωριανή ηθική, οι στενοί κορσέδες, το γεγονός ότι μόλις το 1973 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Playgirl» φωτογραφία γυμνού άνδρα στο κεντρικό σαλόνι δείχνουν ότι η πορνογραφία μέχρι και πριν από μερικά χρόνια αποτελούσε άβατο, έναν ανομολόγητο χώρο για τις γυναίκες, ένα ταμπού που σήμερα, βέβαια, καταρρέει με πάταγο, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία της Νielsen NetRatings, το 27% των χρηστών πορνογραφικού υλικού είναι γένους θηλυκού.
«Εντάξει τώρα, πορνό για γυναίκες και κουραφέξαλα. Αμα γουστάρει μια γυναίκα να δει, δεν τη νοιάζουν η πλοκή και οι διάλογοι. Δεν είναι και ταινία του Ταρκόφσκι. Χαλαρώστε». Ο Βασίλης, ένας καλός φίλος, δεν σήκωνε κουβέντα, όσο και αν προσπαθούσα να του εξηγήσω ότι ο γυναικείος εγκέφαλος δεν μετράει μόνο το περιεχόμενο, αλλά και το περιτύλιγμα. Ευτυχώς, βέβαια, άλλοι άνδρες αντιμετωπίζουν τελείως διαφορετικά το θέμα, έχοντας μπουχτίσει από την κιτσάτη, ομολογουμένως mainstream, βιομηχανία πορνό. Οπως και να έχει πάντως, το γυναικείο πορνό βρίσκεται σε καλό δρόμο και ίσως ήρθε η ώρα και για την υπόλοιπη βιομηχανία να αναρωτηθεί για τον ρόλο της, ο οποίος ως τώρα έχει γαλουχήσει γενιές και γενιές με συμπεριφορές τύπου «τι σου κάνω, μάνα μου», θέλοντας την ιδανική γυναίκα πόρνη στην κρεβατοκάμαρα και αγία στα υπόλοιπα δωμάτια του σπιτιού.
Ετσι, λοιπόν, αν δεχθούμε ότι το πορνό, καλώς ή κακώς, όπως υποστηρίζουν και αρκετοί επιστήμονες, είναι σύμφυτο με την ανθρώπινη ύπαρξη, από τα αρχαιοελληνικά αγγεία μέχρι τις ερωτικές τοιχογραφίες της Πομπηίας, δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε με τη δήλωση της πορνοστάρ Ανι Σπρινκλ, η οποία υποστηρίζει πως «η απάντηση στο κακό πορνό δεν είναι να μην κάνουμε καθόλου, αλλά να προσπαθήσουμε να το κάνουμε καλύτερο».
