Μόλις σχόλασαν τα παιδιά από το σχολείο, οι γονείς τους τα πήραν και πήγαν όλοι μαζί στο πιο όμορφο πάρκο της Μαδρίτης, το Retiro, για να κάνουν νέους φίλους και να παίξουν. Όλα αυτά έγιναν για χάρη των συνεντεύξεων που έδωσαν οι γονείς τους στο Ισπανικό LGBT περιοδικό Shangay. Δύο γκέι μπαμπάδες, δύο λεσβίες μαμάδες και δύο ετερόφυλοι γονείς, προσπάθησαν να μιλήσουν ανάμεσα στα παιχνίδια που ξεκίνησαν αμέσως τα παιδιά τους.
Στην Ισπανία, μία από τις πιο φιλικές χώρες του κόσμου στα lgbt άτομα, σήμερα επικρατεί ένας διχασμός σε σχέση με το θέμα της παρένθετης μητρότητας. Η Κυβέρνηση άνοιξε αυτόν τον διάλογο ώστε να νομοθετήσει σχετικά. Οι lgbt οργανώσεις ζητούν την ελεύθερη πρόσβαση των γκέι ζευγαριών στην διαδικασία αυτή ενώ αντίθετα οι φεμινιστικές οργανώσεις είναι εντελώς αρνητικές στην παρένθετη μητρότητα καθώς θεωρούν ότι με αυτή εμπορευματοποιείται το γυναικείο σώμα, καθώς πιστεύουν ότι οι παρένθετες μητέρες δεν θα συμμετάσχουν σε αυτή την διαδικασία για αλτρουιστικούς λόγους αλλά για οικονομικά οφέλη.
Μέχρι σήμερα ισχύει ότι παρένθετη μπορεί να γίνει μια γυναίκα άγνωστη σε ένα στρέιτ ζευγάρι ενώ υπάρχει μια εξαίρεση για τα παντρεμένα ζευγάρια λεσβιών γυναικών που επιτρέπεται να κυοφορήσει η μία το ωράριο της άλλης. Όμως οι διαδικασίες είναι περίπλοκες και σίγουρα από την διαδικασία απέχουν πολύ τα ζευγάρια γκέι ανδρών, ένα θέμα που θέλουν να λυθεί.
Όλα αυτά μοιάζουν μακρινά από τις συζητήσεις που γίνονται εδώ στην Ελλάδα, αν και η άλλοτε αυστηρά καθολική Ισπανία δεν είναι πολύ μακριά μας, ούτε γεωγραφικά ούτε σε νοοτροπία ανθρώπων...
Μια σημείωση που οφείλουμε να κάνουμε σε σχέση με την μετάφραση των συνεντεύξεων είναι ότι ίσως δεν φανεί ξεκάθαρα μια λέξη που επαναλαμβάνεται πολλές φορές από όλα τα ζευγάρια. Είναι η λέξη "φυσιολογικό". Η λέξη αυτή που στην χώρα μας χρησιμοποιείται για να "πολεμήσει" το δικαίωμα στην διαφορετικότητα, οι άνθρωποι αυτοί και, όπως φαίνεται γενικότερα στην Ισπανία, χρησιμοποιούν και χαρακτηρίζουν φυσιολογικό την διαφορετικότητα. "Είναι φυσιολογικό να βλέπεις μια οικογένεια με γονείς του ίδιου φύλου" και η λέξη αυτή, το "φυσιολογικό" είναι μια λέξη που δεν τρομάζει, τουλάχιστον τους ανθρώπους που μιλάνε για δικαιώματα.
Πάμε να γνωρίσουμε αυτά τα τρία ζευγάρια:
O Paco και ο Celso Πάντα ήθελαν να γίνουν μπαμπάδες. Όταν τους δόθηκε η ευκαιρία, δεν το σκέφτηκαν δεύτερη φορά. Και σήμερα ήρθαν με τα δίδυμά τους Celso και Hugo για να μας μιλήσουν για την εμπειρία τους και πως είναι η κατάσταση σε μια οικογένεια όπως η δική τους.
Ερώτηση: Πάντα θέλατε να γίνετε γονείς;
PACO ⇒ Ναι, ήταν ένα θέμα που ήταν πάντα εκεί από την αρχή, σαν ένα επόμενο βήμα στην σχέση μας. Προχωρώντας μαζί νιώθαμε ότι το χρειαζόμασταν και το αναζητήσαμε.
Ερώτηση: Γιατί επιλέξατε την παρένθετη μητρότητα;
PACO ⇒ Καταλήξαμε στην παρένθετη μητρότητα καθώς, αφού είδαμε καλά όλες τις επιλογές που είχαμε, είδαμε ότι αυτό μας ταίριαζε περισσότερο. Πληροφορηθήκαμε καλά και ψάξαμε έναν τρόπο που να είναι ηθικός και να δίνει εγγύηση σε όλες τις πλευρές. Τελικά ήταν μια εμπειρία πολύ όμορφη και θετική. Με την παρένθετη μητέρα διατηρούμε μια πολύ όμορφη σχέση. Έχουμε συνεχή επικοινωνία, της στέλνουμε φωτογραφίες με τα παιδιά μας και εκείνη με την κόρη της...
Ερώτηση: Τα παιδιά πως διαχειρίζονται το γεγονός ότι έχουν δύο μπαμπάδες; Πως αναφέρονται σε εσάς;
CELSO ⇒ Εμένα με φωνάζουν ‘pai’ (μπαμπάς στην διάλεκτο της Γαλικίας) γιατί είμαι Γαλιέγος [γέλια]
PACO ⇒ Είναι ένας τρόπος δικός τους να μας διαφοροποιήσουν. Pai για τον μπαμπά από την Γαλικία και papa για τον άλλον μπαμπά. Αλλά καμιά φορά παίζουν με αυτό. Μας αλλάζουν τις προσφωνήσεις, το βλέπουν σαν παιχνίδι.
Ερώτηση: Στο σχολείο η κατάσταση πως είναι;
CELSO ⇒ Ακόμα δεν πάνε σχολείο. Στο πάρκο συναντούν άλλα παιδιά. Καμιά φορά όλο και κάποιο παιδάκι θα ρωτήσει "που είναι η μαμά αυτού του παιδιού;" και απαντάμε ότι δεν έχει μαμά αλλά δύο μπαμπάδες. Τα περισσότερα ενθουσιάζονται. Λένε ότι θέλουν και αυτά δύο μπαμπάδες. Τα παιδιά τα βλέπουν όλα φυσιολογικά. Οι μεγάλοι είμαστε που έχουμε στερεοτυπικές εικόνες στο μυαλό. Τα παιδιά τα αντιμετωπίζουν όλα με φυσικότητα.
Ερώτηση: Συνεργάζεστε με κάποια οργάνωση;
PACO ⇒ Ναι, είμαστε μέλη της GALEHI, μια οργάνωση για γονείς ίδιου φύλου καθώς και στην οργάνωση Son nuestros hijos που είναι για τους γονείς που απέκτησαν παιδιά με παρένθετη μητέρα.
Ερώτηση: Πως σας αντιμετώπισε η οικογένειά σας και ο περίγυρός σας στην απόφασή σας να αποκτήσετε οικογένεια; Αντιμετωπίσατε κάποια δυσκολία ή πρόβλημα;
PACO ⇒ Όλα ήταν πολύ καλά. Στην αρχή η μητέρα μου, όταν της το είπαμε, δεν μπορούσε να το καταλάβει. Είναι μια γυναίκα 80 χρονών. Της φάνηκε παράλογο. Χρειάστηκε να της εξηγήσουμε την διαδικασία πολλές φορές. Αλλά τώρα είναι ενθουσιασμένη, Ζητάει συνεχώς να της κατεβάζουμε τα παιδιά στην Γρανάδα για να τα βλέπει.
Ερώτηση: Τι πιστεύετε για όλα αυτά που λέγονται για την παρένθετη μητρότητα;
PACO ⇒ Λέγονται πολλά για την εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος. Δεν μπορώ να καταλήξω. Εμείς επιλέξαμε μια γυναίκα που είχε μια οικονομική επιφάνεια και δεν το έκανε για τα χρήματα αλλά για αλτρουιστικούς λόγους, γιατί ήθελε να βοηθήσει ένα ζευγάρι που δεν μπορούσε με άλλον τρόπο να αποκτήσει παιδί. Το ζήτημα είναι η παρένθετη μητέρα να το αποφασίζει μόνη της και να είναι μια ελεύθερη απόφαση. Αν δεν υπήρχε αυτή η εγγύηση δεν θα το κάναμε ποτέ.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι στην Ισπανία έχει σταθεροποιηθεί η κατάσταση για γονείς ίδιου φύλου;
PACO ⇒ Ναι, σε μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη είναι κάτι σύνηθες. Στο σχολείο πάντα υπάρχουν τέτοιες οικογένειες, δεν είσαι πια μόνος. Το πρόβλημα είναι με κάποιες ακραίες οργανώσεις που διοργανώνουν διάφορα κινήματα ομοφοβικά. Όμως αυτό που έχουμε να τους πούμε είναι ότι το πρόβλημα δεν το έχουν αυτά τα παιδιά αλλά εκείνοι.
CELSO ⇒ Σίγουρα στις μεγάλες πόλεις είναι καλύτερα τα πράγματα αλλά φαντάζομαι στα χωριά ίσως είναι πιο δύσκολα. Όμως λίγο λίγο αλλάζουν τα πράγματα παντού, υπάρχει ορατότητα σε όλη την χώρα πια. Πιστεύω ότι στο σχολείο τα παιδιά μας δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα και θα τα βλέπουν τα άλλα παιδιά όπως όλα τα άλλα.
Η Mara πάντα ήθελε μα αποκτήσει παιδιά. Όταν γνώρισε την Susana το αποφάσισαν μαζί.
Ερώτηση: Γιατί αποφασίσατε την εξωσωματική γονιμοποίηση για να αποκτήσετε παιδιά;
MARA ⇒ Πάντα ήθελα να αποκτήσω παιδιά. Εκείνη την περίοδο υπήρχαν ακόμα νομικές δυσκολίες για την υιοθεσία παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια και έτσι, αφού βρήκαμε κλινικές που έκαναν εξωσωματική σε λεσβίες, το αποφασίσαμε.
Ερώτηση: Πως ήταν η διαδικασία;
MARA ⇒ Η διαδικασία της γονιμοποίησης ήταν περίπλοκη. Από όλα τα ζευγάρια υπάρχει ένα ποσοστό που δυσκολεύεται στην γονιμοποίηση και εμείς ήμασταν ένα από αυτά. Δεν υπάρχει εξαίρεση σε αυτό για τις λεσβίες.
Ερώτηση: Πως βλέπετε την κατάσταση στην Ισπανία. Πιστεύετε ότι προχωράμε στην ορατότητα των ομογονεικών οικογενειών ή έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε;
SUSANA ⇒ Μετά την ψήφιση του νόμου για τον γάμο ατόμων του ίδιου φύλου τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ, είναι όλα πιο εύκολα, αν και στην κοινωνία υπάρχει ακόμα χώρος για δουλειά να γίνει. Εμείς μέσα στον μικρόκοσμό μας νιώθουμε άνετα αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους, δεν είναι μια γενικευμένη πραγματικότητα.
MARA ⇒ Συμφωνώ. Η πραγματικότητα των ομογονεικών οικογενειών στις μεγάλες πόλεις είναι πολύ καλή, τα πράγματα έχουν σταθεροποιηθεί και ακόμα και στα μικρά χωριά υπάρχουν αλλαγές. Από την άλλη, συνεχώς βλέπουμε ακραίες οργανώσεις να δημιουργούν προβλήματα και αυτό δείχνει ότι ακόμα κινδυνεύουν δικαιώματα που κοπιάσαμε να αποκτήσουμε. Γι αυτό πρέπει να υπάρχει συνεχώς επιφυλακή. Εξελιχθήκαμε αλλά δεν πρέπει να χαλαρώσουμε στο θέμα των δικαιωμάτων μας. Διότι αυτά τα παιδιά πρέπει να ζήσουν σε έναν κόσμο ελεύθερο και φυσιολογικό.
Ερώτηση: Tα παιδιά σας αντιμετώπισαν κάποιο πρόβλημα στο σχολείο;
SUSANA ⇒ Εμείς επιλέξαμε το σχολείο. Η αλήθεια είναι ότι δεν θα πηγαίναμε οπουδήποτε. Θέλαμε να πάμε σε ένα σχολείο όπου ενθαρρύνεται και χειροκροτείται η διαφορετικότητα. Και πιστεύω ότι το βρήκαμε.
MARA ⇒ Στο σχολείο υπάρχουν και άλλες ομογονεικές οικογένειες. Τα παιδιά δεν ένιωσαν ποτέ διαφορετικά από τα άλλα ούτε στο σχολείο ούτε κάπου αλλού. Μιλάνε με όλη την φυσικότητα για τις δύο τους μαμάδες όπως άλλα παιδιά μιλάνε για τον μπαμπά και την μαμά τους.
Ερώτηση: Πως σας φωνάζουν τα παιδιά σας;
MARA ⇒ Mας προσφωνούν και τις δύο μαμάδες, κάποιες φορές χαριτωμένα mamamara ή mamatana ή mami, εμένα κυρίως και με το όνομά μου, Mara.
SUSANA ⇒ Εμένα με λένε πιο συχνά matana, μια σύμπτυξη των mamá-Susana [γέλια].
Ερώτηση: Συμμετέχετε σε κάποια οργάνωση;
MARA ⇒ Ναι, σε μία οργάνωση που υπερασπίζεται τα γκέι δικαιώματα. Κάποτε συμμετείχα στην COGAM αλλά πια, με δύο παιδιά, η αλήθεια είναι ότι δεν μένει και πολύ χρόνος για ακτιβισμό. Κάνουμε παρέα με άλλους γονείς αλλά, ναι, καμιά φορά μου λείπει η παρέα με άλλα ζευγάρια στην δική μας κατάσταση.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι υπάρχουν λίγες ομογoνεικές οικογένειες εξαιτίας των δυσκολιών που υπάρχουν στους γονείς του ίδιου φύλου να αποκτήσουν παιδιά;
MARA ⇒ Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν λίγες οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου και κυρίως από μια ηλικία και πάνω, εξαιτίας των απαγορεύσεων και της ομοφοβίας που βιώσαμε στο παρελθόν. Όμως λίγο λίγο τα πράγματα αλλάζουν, όλο και πιο πολλά παιδιά βλέπουμε και οικογένειες με γονείς γκέι και λεσβίες, όλο και πιο διαφορετικές οικογένειες στην κοινωνία.
Ερώτηση: Θεωρείτε ότι το κράτος πρέπει να διευκολύνει τους διόδους για απόκτηση παιδιών από ζευγάρια του ίδιου φύλου με την νομοθέτηση της παρένθετης μητρότητας;
MARA ⇒ Πιστεύω γενικά ότι το Κράτος πρέπει να κατευθύνει τις δυνάμεις του γενικότερα στην καταπολέμηση της ομοφοβίας. Μένουν πολλά να γίνουν και στην συνέχεια η δημιουργία οικογενειών θα έρθει ομαλά, όταν οι καταστάσεις που εμποδίζουν τα ομόφυλα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά, αλλάξουν. Όσο πιο αποδοχή νιώσουν στην κοινωνία τα lgbt άτομα, τόσο πιο πολύ θα θέλουν να αποκτήσουν παιδιά. Τώρα σε σχέση με την παρένθετη μητρότητα, πρέπει να υπολογιστούν πολλά θέματα. Και κυρίως να δούμε αν οι παρένθετες μητέρες παραχωρούν το σώμα τους αλτρουιστικά ή για οικονομικό όφελος. Η οικονομική κατάσταση της χώρας επηρεάζει τόσο τους ομόφυλους γονείς όσο και τις παρένθετες μητέρες. Χρειάζεται να τα δούμε αυτά.
Ερώτηση: Οπότε θεωρείτε ότι το θέμα της παρένθετης μητρότητας δεν το έχει μελετήσει ακόμα σοβαρά η Πολιτεία;
MARA ⇒ Ακριβώς. Δεν έχει γίνει μια σοβαρή μελέτη και συζήτηση. Από την μια μεριά έχουμε το δικαίωμα όλων των ατόμων να αποκτήσουν παιδιά, όποια και αν είναι η πραγματικότητα στην οποία ζεις και άλλο θέμα είναι να νομοθετήσεις ώστε να ανοίξουν όλοι οι δίοδοι για απόκτηση παιδιών από όλους. Πως μπορούν να έχουν οι ομόφυλοι γονείς παιδιά; Υπάρχει η υιοθεσία, η φιλοξενία και η αλτρουιστική προσφορά από δότες. Πρέπει να τα δούμε όλα αυτά.
Ερώτηση: Μια τελευταία ερώτηση. Πως αποφασίζεται σε ένα ζευγάρι λεσβιών ποια θα γίνει η βιολογική μητέρα;
MARA ⇒ Αυτό εξαρτάται από το κάθε ζευγάρι. Σε σχέση με εμάς δεν υπήρχε κάποια διαφωνία, όλα ήρθαν φυσικά. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές πραγματικότητες όσο διαφορετικά είναι και τα ζευγάρια εκεί έξω. Γνωρίζω ζευγάρια λεσβιών που πρώτα γέννησε η μια και μετά από λίγο καιρό και η άλλη. Στην πραγματικότητα της οικογένειας, όμως, αυτό που συμβαίνει είναι ότι και οι δύο είναι το ίδιο μαμάδες, ανεξάρτητα από το ποια είναι η βιολογική μητέρα.
Ο Vicente και η Anna είναι ένα στρέιτ, νέο ζευγάρι με τρία παιδιά, την Carlota, την Daniela και τον Alex. Για να συμμετάσχουν σε αυτό το ρεπορτάζ δεν είχαν καμιά αμφιβολία. Πέρασαν υπέροχα και αυτό είναι η καλύτερη απόδειξη ότι όλα έγιναν με απόλυτη φυσικότητα...
Ερώτηση: Τι γνώμη έχετε σε σχέση με το πως διαχειρίζεται το σχολείο το θέμα οικογενειών με γονείς του ίδιου φύλου;
VICENTE ⇒ Νομίζω ότι είναι ένα θέμα που δεν προσεγγίζεται στο σχολείο.
ANA ⇒ Το βλέπουν ανάλογα με ότι προκύψει και το βλέπουν φυσικό επειδή και τα παιδιά το βλέπουν φυσικό (φυσιολογικό), εκτός και αν οι γονείς έχουν πει στα παιδιά κάτι διαφορετικό. Όμως, ναι, αν στο σχολείο δεν υπάρχει κάποια οικογένεια με γονείς του ίδιου φύλου, όπως στο δικό μας, δεν προσεγγίζεται το θέμα στο σχολείο. Τα παιδιά μας είναι η πρώτη φορά που έρχονται σε επαφή με το θέμα.
Ερώτηση: Όταν επικοινωνήσαμε μαζί σας και σας ζητήσαμε να συμμετάσχετε σε αυτό το ρεπορτάζ, τι σκεφτήκατε;
ANA ⇒ Εμείς; A! Εμένα μου φάνηκε υπέροχο!
VICENTE ⇒ Είμαστε και εμείς σε αυτή την κοινωνία. Μας είπατε για ένα ρεπορτάζ σε σχέση με την οικογένεια και σκεφτήκαμε ότι οφείλουμε να το κάνουμε γιατί δεν προσεγγίζεται στο σχολείο και έπρεπε να κάνουμε εμείς κάτι για να ενημερωθούν τα παιδιά μας.
Ερώτηση: Έχετε μιλήσει ποτέ με τα παιδιά σας για οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου;
ANA ⇒ Όχι, τα παιδιά μας γεννήθηκαν ήδη με αυτό. Έχουμε οικογενειακούς φίλους γκέι και δεν έχουμε απορίες ή προβληματισμούς σε σχέση με αυτό.
VICENTE ⇒ Και νομίζω έτσι είναι λογικό. Είμαστε σε αυτή την κοινωνία και τα παιδιά βλέπουν απλά την πραγματικότητα, δεν υπάρχει σε αυτό κάτι προσχεδιασμένο. Θεωρώ θα ήταν λάθος να το προσχεδιάσουμε κάπως.
ANA ⇒ Ε ναι. Μερικές φορές το λάθος είναι στο ότι πρέπει να δικαιολογήσεις κάτι. Γιατί; Δεν είναι έτσι.
Ερώτηση: Σε σχέση με την παρένθετη μητρότητα και τους διαφορετικούς τρόπους που ένα ζευγάρι ίδιου φύλου μπορεί να αποκτήσει παιδιά, πως βλέπετε την κατάσταση στην Ισπανία; Πιστεύετε ότι είμαστε κοντά στο να γίνει πραγματικότητα;
ANA ⇒ Εγώ νομίζω πως όχι, είναι πολύ περίπλοκο.
VICENTE ⇒ Ναι, είμαστε μακριά.
ANA ⇒ Για τα ομόφυλα ζευγάρια δεν είναι καθόλου εύκολο. Θα έπρεπε να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε αυτή την διαδικασία και καλύτερη οργάνωση. Σίγουρα περνάνε δύσκολα μέχρι να το πετύχουν και χειρότερα, κάποια ζευγάρια δεν το καταφέρνουν και είναι κρίμα.
Ερώτηση: Όταν τα παιδιά σας μεγαλώσουν θα το ζήσουν αυτό με φυσικότητα;
VICENTE ⇒ Τα παιδιά μας ήδη ζουν σε ένα νέο τύπο οικογένειας... Νέο τύπο, όχι ακριβώς, πως να το πω; Οικογένειες φυσιολογικές. Τουλάχιστον τα δικά μας παιδιά. Ούτε είχαμε σχεδιάσει να συζητήσουμε κάτι μαζί τους, ούτε είχαν ερωτήσει. Αλλά είναι θέματα που τα βλέπουν στην καθημερινότητά τους.
ANA ⇒ Ναι, και σήμερα που τους είπαμε ότι πάμε να γνωρίσουμε κάποια παιδιά που έχουν δύο μπαμπάδες και δύο μαμάδες ήταν σαν να τους είπαμε ότι πάμε για κάμπινγκ. Δηλαδή τόσο φυσιολογικό.
VICENTE ⇒ Ίσως, βέβαια, ακόμα είναι πολύ μικρά και δεν ξέρουν (την διαδικασία αναπαραγωγής)...
ANA ⇒ Δεν έχουν στερεότυπα.
Ερώτηση: Θεωρείτε ότι οι ενήλικες δημιουργούν αυτά τα στερεότυπα που δημιουργούν προβλήματα σε οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου;
ANA ⇒ Ακριβώς, το πρόβλημα το έχουν οι γονείς. Πολλοί γονείς προσπαθούν να πουν ότι μια οικογένεια με γονείς του ίδιου φύλου είναι καλό ή είναι κακό αντί να πουν ότι απλά έτσι είναι. Αυτό είναι το πρόβλημα.
